Lễ hội đua voi được tổ chức hàng năm ở Buôn Đôn từ lâu đã được biết đến chính là một trong những lễ hội đặc sắc của vùng đất Tây Nguyên đều được diễn ra vô cùng đều đặn vào tháng 3 âm lịch hàng năm, chính lễ hội đặc sắc này cũng đã góp phần thu hút được rất nhiều các bạn gần xa ghé đến tham gia cuộc đua voi gay cấn được người dân tiến hành tổ chức tại huyện Buôn Đôn. Vietsense travel hứa hẹn với các bạn đây chính là một trong những trải nghiệm khám phá thú vị trong chuyến hành trình du lịch và khám phá tại thành phố Buôn Ma Thuột của tất cả mọi người. Bạn hãy bắt đầu hành trình thú vị của chính mình trong bài viết sau đây của chúng tôi nhé!
Lễ hội Đua Voi - Truyền thống đặc trưng Tây Nguyên
Nguồn gốc lễ hội đua voi tại Buôn Đôn
Mỗi khi có dịp được đặt chân đến với thành phố Ban Mê, mỗi người trong các bạn không chỉ có cho mình cơ hội được tự mình thưởng thức nhiều món ăn ngon mà chúng ta có thể kể đến như là Bánh đúc Bà Bột Buôn Ma Thuột, hay là món bánh canh lòng gà, mì bà Hường, thêm vào đó là những bát bún riêu cua, bún đỏ...ngon miệng mà đây còn là dịp để du khách có thể được tự mình tham gia trải nghiệm nhiều lễ hội văn hóa thú vị của người dân sinh sống từ lâu đời tại nơi đây, trong đó không thể không kể đến đó chính là Lễ hội đua voi Buôn Đôn nổi tiếng khắp nơi.
Chúng ta có thể dễ dàng thấy được rằng từ bao đời, người M'nông (hay còn gọi là người Bunong) sinh sống ở Buôn Đôn đã biết săn bắt, thuần dưỡng voi rừng để dùng vào cuộc sống sinh hoạt bình thường của mình. Bạn cũng đã biết được con vật này không chỉ giúp người đồng bào có thể tiến hành những công việc như kéo, chở hàng hóa mà chúng cũng còn được xem như một "tài sản lớn" trong gia đình mỗi người dân tại nơi đây, chính nó cũng đóng góp một vị trí vô cùng quan trọng đối với đời sống văn hóa tinh thần của bà con làng bản nơi mảnh đất này.
Tìm hiểu theo những tư liệu lịch sử tại Bảo tàng Dân tộc tỉnh Đắk Lắk vẫn còn lưu lại cho đến ngày nay, thì ông Y Thu KNul (hay người dân nơi đây còn gọi là Khu Sa Nup, nhân vật này sinh năm 1827, mất năm 1938) cũng chính là một trong những người M'nông đặt nền móng đầu tiên cho việc gây dựng nên nghề săn bắt, thuần dưỡng voi rừng thành voi nhà của mảnh đất này lúc bấy giờ. Bạn có thể hình dung rằng trong suốt cuộc đời mình, ông cũng đã tiến hành săn bắt và cũng đã bắt được gần 500 con voi rừng và tiến hành các bước thuần dưỡng chúng, có lẽ cũng chính vì lẽ đó người dân nơi đây đã tôn vinh ông là "Vua săn voi" cũng chính vì như vậy.
Có nguồn gốc và thời điểm xuất phát từ Y Thu KNul, chúng ta có thể thấy được rằng truyền thống săn và thuần phục voi cũng đã dần trở thành truyền thống vô cùng tốt đẹp và thú vị ngay tại Buôn Đôn. Cho đến giai đoạn về sau thì nơi đây cũng đã dần dần được coi như thủ phủ của loài voi trên khắp cả đất nước chúng ta. Lễ hội đua voi Buôn Đôn có lẽ cũng từ đó đã đặt nền móng cho sự ra đời và cũng đã nhanh chóng trở thành một lễ hội nổi tiếng thu hút được rất nhiều du khách ghé thăm để trải nghiệm. Cuộc đua voi được tổ chức hàng năm này không chỉ thể hiện được tinh thần thượng võ của người dân sinh sống tại nơi đây mà chính nó cũng còn nói lên cho du khách có thể thấy được nếp sống mạnh mẽ, truyền thống lâu đời của bản làng Tây Nguyên đã được đút rút ra từ những trận đấu là như vậy đấy.
Thời gian và địa điểm tổ chức lễ hội Đua Voi
Theo tìm hiểu thì chúng ta có thể thấy được rằng lễ hội đua voi Buôn Đôn ngày nay vẫn thường được tiến hành diễn ra 2 năm 1 lần vào tháng 3 âm lịch hàng năm các bạn nhé, nó sẽ cùng được tổ chức với mùa của nhiều lễ hội độc đáo được tiến hành ở khu vực Tây Nguyên mà chúng ta có thể kể đến như Lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột, lễ hội Pơ Thi (bỏ mã)...và nhiều lễ hội khác nữa. Được biết đây vừa là thời điểm trước khi người dân nơi đây bắt đầu ước vào mùa vụ mới và đây cũng chính là lúc đất rừng khô ráo, trăm hoa vào lúc này chen nhau đua nở, trời trong nắng dịu, cực kỳ thích hợp để vui chơi lễ hội để du khách có thể cùng nhau ghé thăm và thưởng thức lễ hội độc đáo và thú vị này.
Chúng ta cũng có thể thấy được rằng bởi vì cuộc đua voi được tiến hành tổ chức và diễn ra với quy mô rất lớn nên du khách cũng sẽ thấy được rằng địa điểm tổ chức lễ hội được người dân nơi đây lựa chọn chủ yếu lại tại một khu đất trống có chiều dài từ 400 đến 500m, mắt đất tại nơi đây phải thật bằng phẳng, ít cây, có không gian để đủ cho 5 đến 10 con voi lớn đứng dàn thành hàng ngang cùng tham gia vào cuộc thi này mới được tính là hợp lệ. Có lẽ cũng chính vì như thế mà địa điểm được chọn thường là các địa điểm có diện tích rộng lớn và rất nổi tiếng như là ở Vườn Quốc gia Yok Đôn ngày nay đang thuộc địa phận của huyện Buôn Đôn và Ea Súp hoặc là người dân cũng sẽ quyết định lựa chọn một cánh rừng thưa ven sông Sêrêpôk nằm ở phụ lưu sông Mekong để làm địa điểm diễn ra lễ hội này.
Diễn trình lễ hội Đua Voi tại Tây Nguyên
Quá trình trước khi diễn ra lễ hội
Chúng ta có thể thấy được rằng trước vài tháng trước khi đến tháng 3 âm lịch hàng năm - được biết đây cũng chính là mùa lễ hội Tây Nguyên, những người dân sinh sống tại nơi đây đồng bào M'nông sẽ bắt đầu tiến hành lựa chọn cho mình những chú voi lớn, khỏe mạnh, dẻo dai và thông minh để bắt đầu chuẩn bị cho lễ hội sắp diễn ra. Bởi vì bạn có thể hình dung được rằng cứ mỗi mùa Lễ hội đua voi Buôn Đôn diễn ra thì cũng chỉ có khoảng trên dưới 10 con voi chính thức được lựa chọn và tham gia thi đấu, cũng chính vì như thế mà những người huấn luyện là những người sẽ cần rất là nhiều thời gian để chuẩn bị cho người bạn voi đồng hành của mình có đầy đủ tiêu chí bước vào vòng trong và đạt được trạng thái tốt nhất.
Sau khi đã hoàn tất xong xuôi bước chọn lựa và chuẩn bị, chúng ta sẽ thấy được hình ảnh của những người huấn luyện sẽ nhanh chóng đưa voi của mình vào rừng lớn để có thể đồng hành trong việc tìm kiếm thức ăn, đồng thời vào lúc đó những người này còn có thể tiến hành các bước "bồi bổ" cho voi của mình nào là mía, chuối, đu đủ... Sau đó thì mỗi khi đã đến gần ngày thi đấu, voi cũng sẽ được nghỉ ngơi, tiến hành các thao tác khác như tắm rửa và huấn luyện một số bài thuần dưỡng để sau đó có thể mang đi tham gia các hoạt động trong lễ hội sắp được tổ chức không lâu.
Chúng ta cũng có thể thấy được rằng những hoạt động trong Lễ hội đua voi Buôn Đôn ngày nay có thể kể đến bao gồm những nghi lễ như là lễ cúng Nước, lễ cúng sức khỏe cho voi, hay còn được tổ chức lễ ăn trâu mừng mùa (hay còn được gọi là Lễ Đâm Trâu), cùng đồng hành chính là lễ hội văn hóa các dân tộc huyện Buôn Đôn, du khách cũng có thể thấy được xen kẽ là các phần cũng thú vị và thu hút không hề kém chút nào như là thi như voi đá bóng, voi đua chạy, thi bơi cũng được tổ chức vô cùng rầm rộ và náo nhiệt. Tiếp theo chúng ta cũng có thể tham gia trong giai đoạn này đó chính là lễ mừng mùa, lễ tắm voi, được biết thì đây cũng chính là hai nghi lễ cuối cùng trong các hoạt động của voi tại lễ hội mà du khách nhất định không được bỏ qua.
Các hoạt động trong ngày diễn ra Lễ hội đua voi tại Buôn Đôn
Du khách cũng có thể thấy được rằng vào những ngày thi đấu chính thức, thì những người già làng sẽ là những người đảm nhận vai trò thực hiện lễ cúng sức khỏe cho voi trước với vật phẩm cúng bái chính là 3 chén rượu cần, một con heo và một bầu nước đã được chuẩn bị sẵn từ trước đó. Người ta sẽ thấy rằng voi sẽ được đặt cơm lên đầu, tưới rượu và máu với mục đích chính là cầu phúc và cúng sức khỏe cho những chú voi tham gia thi đấu trong năm đó. Ngay sau khi già làng đã tiến hành nghi lễ và thực hiện xong xuôi mọi thủ tục, tất cả mọi người đang có mặt trong lễ hội sẽ cùng nhau ca hát, nhảy múa vô cùng vui vẻ và nhộn nhịp ngay dưới tiếng nhạc cồng chiêng vô cùng rộn ràng rồi chính thức bắt đầu Lễ hội đua voi Buôn Đôn hàng năm tại mảnh đất sử thi này.
Bước vào nội dung chính của cuộc đua, chúng ta có thể thấy được rằng ngay trên lưng mỗi chú voi chính là hình ảnh của 2 chàng quản tượng, những người này sẽ thống nhất mặc trên mình bộ đồ truyền thống của dân tộc tạo nên hình ảnh vô cùng tuyệt vời. Họ cũng chính là những người sẽ mang trên mình nhiệm vụ điều khiển voi làm theo lệnh của nài voi để cùng tranh tài với những chú voi khác. Voi sẽ là những chiến binh được ra lệnh xếp nối nhau thành hàng và sau đó chúng cũng sẽ nhanh chóng quỳ phục trước vạch xuất phát để chuẩn bị thi đấu của mình. Sau khi đã nghe được hiệu lệnh vang lên chính là một hồi tù và ngân lên, thì những người phụ trách điều khiển sẽ thúc voi nhanh chóng tiến lên phía trước đồng thời tăng tốc thật nhanh để về đích sớm trước những chú voi đối thủ của mình. Bạn có thể hoàn toàn cảm nhận được tiếng voi chạy rầm rập hòa cùng không khí của những tiếng cổ vũ, reo hò của khán giả cũng đã góp phần cùng nhau tạo nên không khí náo nhiệt, hân hoan cả một vùng trước khi người dân nơi đây bắt đầu bước vào một vụ mùa mới.
Chúng ta cũng có thể thấy được rằng bên cạnh việc có thể thể hiện sức bền ở những đoạn đường thẳng, thì du khách cũng sẽ thấy được hình ảnh của các chú voi phải di chuyển linh hoạt với thân mình khổng lồ ngay trên những con đường dốc ngoằn ngoèo đồng thời chúng cũng là những chiến binh sẽ phải tiến hành những thao tác bơi qua những dòng sông lớn cũng đã cho thấy khả năng vô hạn của chúng. Cũng chính vì những thử thách khó khăn như vậy mà những người điều khiển voi phải là những người rất điêu luyện trong việc thuần phục và có những bài hướng dẫn voi chạy đua về vạch đích vô cùng hiệu quả để áp dụng cho trận đấu này.
Theo hiệu lệnh hướng dẫn thì nếu như muốn để cho voi chạy bên phải, người quản tượng sẽ phải là người ngồi trước sẽ gõ vào tai phải của voi và ngược lại để có được đường chạy phù hợp nhất với chiến lược của mình. Trong khi đó thì những người ngồi sau lại mang trong mình nhiệm vụ đốc thúc chú voi của mình nhanh chóng tiến hành tăng tốc bằng cách dùng chiếc búa gỗ quất vào mông voi để có được tốc độ mà mình mong muốn. Để có thể giành được thắng lợi sau cùng thì cả 2 phải phối hợp thật ăn ý và nhuần nhuyễn với nhau để làm như thế nào đó cho chú voi mà mình đang điều khiển có thể hiểu được ý của những người điều khiển khi phát ra mệnh lệnh, cũng từ đó chạy nhanh và đúng hướng như chiến lược thi đấu đã được định ra trước đó.
Sau khi thi đấu kết thúc thì phần thưởng cho các chú voi sau cuộc thi đó chính là những bó mía ngọt lịm và nải chuối chín vàng để chúng có thể tiếp thêm năng lượng sau một trận đấu khó khăn. Còn lại trong số đó chính là chú voi dẻo dai và khỏe mạnh đã chính thức giành được chức vô địch sẽ là chú voi được chính đích thân già làng trao vòng nguyệt quế cùng người quản tượng thể hiện được niềm kiêu hãnh khi chiến thắng trận đấu của mình. Thêm vào đó, bạn sẽ thấy được rằng chú voi đã chiến thắng trong trận đấu cũng được thưởng rất nhiều món ăn ngon khoái khẩu để làm chiến lợi phẩm cho thắng lợi của mình.
Vậy là trên đây Vietsense travel cũng vừa giới thiệu đến bạn Lễ hội đua voi được diễn ra hàng năm tại Buôn Đôn - chúng ta có thể thấy được rằng đây cũng chính một trong những lễ hội đặc sắc của núi rừng Tây Nguyên được lưu giữ và phát triển cho đến tận ngày hôm nay với cuộc đua voi vô cùng gay cấn, hấp dẫn. Chính vì như thế nên nếu các bạn là một người mang trong mình niềm yêu thích các lễ hội mang đậm trong mình những nét đẹp truyền thống văn hóa vùng miền, thì mọi người cũng đừng ngần ngại ghé thăm mảnh đất Buôn Ma Thuột và cùng những người dân sinh sống tại nơi đây tham gia ngay lễ hội thú vị này nhé các bạn ơi! Ngoài ra, tại nơi đây hàng năm vào thời điểm này còn có những lễ hội khác như Lễ hội cồng chiêng Tây Nguyên, lễ hội Cà phê, hay còn có cả lễ cúng Bến nước..., những lễ hội này chắc chắn sẽ mang đến cho du khách có được cho bản thân mình những trải nghiệm hết sức thú vị và đặc sắc vô cùng đấy.