Tháng 5, tháng 6, khi cơn mưa mùa hạ trút xuống, nước từ các khe suối, thác nước thượng nguồn đổ về lấp đầy những thửa ruộng bậc thang ở các thôn bản vùng cao nguyên đá. Đây cũng là lúc bà con bắt đầu bận rộn vào vụ mới. Ghé thăm vào dịp này, du khách sẽ được đắm chìm trong vẻ đẹp hùng vĩ của rừng núi đại ngàn, ngắm nhìn những cách đồng bát ngát, yểu điệu, thướt tha và lắng nghe những điều dung dị, mộc mạc từ cuộc sống đời thường của người Mèo trên cao nguyên đá.

Rung động với vẻ đẹp Hà Giang mùa nước đổ

Hà Giang – vùng đất “gom nhặt” hết thảy những điều diệu kỳ nhất của núi rừng Tây Bắc. Thật vậy, nếu như tháng 10, đất trời Hà Giang chìm trong sắc màu lung linh của hoa tam giác mạch; khi Tết đến, hoa đào, hoa mận thi nhau khoe sắc trên những con đường vào bản thì khi hè về, Hà Giang mùa nước đổ tới, những thửa ruộng bậc thang trũng nước in màu trời kéo dài vô tận khiến ai cũng phải trầm trồ khen ngợi.

Mỗi năm, người Mèo chỉ trồng một vụ lúa và thu hoạch vào tháng 9. Vì thế, vào khoảng độ tháng 5 – tháng 6, khi xuân vắt sang hè cùng những cơn mưa lớn, người nông dân sẽ bắt đầu công cuộc “dẫn nước vào ruộng”. Từ những con lạch được người Mèo khéo léo bồi đắp, con nước cứ hân hoan tỏa ra khắp các thửa ruộng, nước đổ từ ruộng cao xuống ruộng thấp, cứ thế tạo thành "tháp nước" kéo dài từ đỉnh đến chân núi xa tít tắp. Mùa nước đổ kéo dài đến hết tháng 7 nhưng vào tháng 5 - tháng 6, khi mùa cấy bắt đầu là đẹp nhất.

Mùa nước đổ vào mùa hè, cũng là lúc thời tiết Hà Giang mát mẻ. Những cơn mưa rào chợt đến chợt đi khiến nơi đây lúc nào cũng “bắt” bạn phải khoác một chiếc áo mỏng mới chịu. Tuy vậy, đây đúng là chỗ “trốn” lý tưởng khỏi cái nóng đến ngột ngạt của phố thị phải không nào?

Đến Hà Giang mùa này, thích nhất có lẽ là được đứng trên đỉnh cao lộng gió để thu vào tầm mắt cả không gian bao la, bát ngát với khung trời cao rộng, núi non điệp trùng, và những thửa ruộng bậc thang trải dài như đến vô tận. Đâu đó trên những cánh đồng mùa nước đổ in hình trời, hình núi, còn có bóng dáng của những con người vùng cao chân chất hiền lành, hăng say lao động.

Trên những thửa ruộng bậc thang đang đợi chờ mùa gặt mới, lấp lánh sắc bạc rọi chiếu sắc trời, cùng muôn vàn những ô màu lấp lánh. Dưới nắng sớm ban mai, hay trong nắng chiều rạo rực, những tràn ruộng bậc thang mùa nước đổ khoác lên mình một vẻ đẹp ẩn dụ lạ thường.

Với những người dân tộc vùng cao nói chung và người Mèo nói riêng, có lẽ chẳng có gì vui hơi mùa gặt lúa. Vì thế, họ chăm chút cho cánh đồng theo từng giai đoạn, từ khâu căn nước đổ vào ruộng cho vừa đủ, khi nào phải tháo bớt nước đi để thóc bám đất nảy mầm. Cùng với nước mưa, người Mèo nối những ống nứa từ trên núi để dẫn nước vào ruộng giúp ngâm đất trước khi gieo hạt. Không những thế, họ còn căn cả trời mưa để đi làm đồng. Bởi thế mà những cánh đồng lúa mùa nước đổ ở Hà Giang luôn giữ được lượng nước vừa đủ, trồng được lúa và mùa màng bội thu.

Vào mùa nước, người Mèo không chỉ trồng lúa, họ còn trồng ngô khắp trên cao nguyên đá. Mùa này mưa nhiều, ngô lớn nhanh như thổi, điểm tô thêm nét quyến rũ, mộc mạc cho vùng núi cao nơi địa đầu Tổ quốc. Mùa nước đổ đến cũng là khoảng thời gian nghỉ hè của các bạn nhỏ dân tộc Mèo. Ngoài việc phải giúp đỡ bố mẹ công việc vặt ở nhà, các bạn thường đi hái hoa, kết vòng, thổi khèn sáo và cười vang khắp các nẻo cao. Mặc dù cuộc sống ở nơi đây còn nhiều nhọc nhằn vất vả, song trên những gương mặt trẻ thơ ấy, luôn thấy hiện lên một nụ cười tươi rói cùng với giọng nói trong trẻo, ẩn chứa lòng yêu quý nhiệt thành với các vị khách phương xa. Vẻ đẹp thuần khiết này là thứ lưu luyến nhất khi rời Hà Giang mùa nước đổ về lại phố thị chật chội, huyên náo.

Lên Hà Giang như thế nào?

Có nhiều cách để di chuyển đến Hà Giang mùa nước đổ. Nếu bạn là người thích cảm giác mạo hiểm, phiêu lưu có thể “phượt” bằng xe máy từ Hà Nội đến Hà Giang. Còn bạn là một tín đô mê ngắm cảnh, có thể lựa chọn đi bằng ô tô từ Hà Nội lên thành phố rồi bắt xa lên thị trấn Đồng Văn.  Hoặc còn một cách khác là bạn bắt xe khách đêm từ Hà Nội lên đến Hà Giang là sáng hôm sau, tới đây bạn thuê xe máy “phượt” lên cao nguyên đá.

Cung đường di chuyển cho chuyến du lịch Hà Giang 2N1Đ:

Ngày 1: Thành phố Hà Giang – Quản Bạ - Yên Minh – Đồng Văn

Ngày 2: Đồng Văn – Mèo Vạc – Yên Minh – Thành phố Hà Giang

Có thể nói, Hà Giang mùa nước đổ là vùng ký ức tuyệt đẹp, thiên nhiên cùng con người họa lên khung cảnh mơ màng đến tuyệt diệu, khó quên. Ban ngày ngắm nhìn vẻ đẹp của những thửa ruộng ngút ngàn và khám phá những địa điểm tuyệt vời của Hà Giang. Đến tối, ngồi dưới hiên nhà, nghe mùi rơm quê cháy lẹm, ngửi hương khói thân thuộc của núi rừng, thường thức một bác canh rau bên bếp lửa bập bùng. Xa xa vọng về tiếng nước chảy qua những ống ruộng, tiếng đất thở, tiếng côn trùng gọi tìm bạn tình tạo nên một bản đồng ca không phải mùa nào cũng có. Đây quả là những trải nghiệm “có một không hai” mà bạn nên thử một lần trong đời.