Nằm trong vùng Đông Bắc Bộ, tỉnh Bắc Kạn không chỉ nổi tiếng với những hồ nước đồi núi, hang động mà ẩm thực nơi đây cũng cuốn hút bao khách quan tới tham quan. Trong bài viết dưới đây hãy cùng VietSense Travel “thưởng thức” những món ăn của vùng đất này nhé
 

Tổng hợp món ăn đặc sản Bắc Kạn

Khâu Nhục

Đây là món ăn đặc biệt mang đậm phong cách của người dân Bắc Kạn. Khâu nhục được làm từ khoai và được chế biến khá cầu kì. Khoai ở đây phải là khoai môn trồng ở trong vùng, lòng khoai có vân màu tím mới đạt. Thịt ba chỉ loại ngon đem luộc sơ qua rồi dùng tăm tre chọc bì thật kĩ tẩm giá vị rồi quay vàng cùng mật ong Món ăn này còn có rất nhiều thứ như nấm hương, mộc nhĩ …đã xào lên trên hấp cách thuỷ khoảng 5 tiếng đồng hồ. Thành phẩm khi xong được cho ra đĩa rất đẹp. Tuy làm cầu kì nhưng ăn lại rất ngon nên nhân dân Bắc Kạn thường dành món khâu nhục vào những dịp như lễ tết, cưới hỏi hay vào nhà mới.

Tôm chua Ba Bể

Bắc Kạn nổi tiếng với hồ Ba Bể. Ở đây người ta nuôi rất nhiều tôm. Người Bắc Kạn thường ăn tôm muối chua với thịt chân giò hoặc ba chỉ luộc kèm đĩa khế chua, chuối xanh, đinh lăng… Với những miền xuôi sẽ thấy nó hơi mặn hơn chút. Món ăn này được dùng nhiều trong các món nhậu cùng chén rượu ngô cay nho nhỏ. Thưởng thức món ăn giữa phong cảnh thiên nhiên kì vĩ khách tham quan như bị mê hoặc bởi vị béo và chua chua của thịt, du khách sẽ cảm nhận phần tỏi ớt cay cay cùng mùi thơm hơi hăng của riềng...
Tôm chua Ba Bể khá phổ biến và được bán khá nhiều ở các bản Bó Lù, Pác Ngòi… Không chỉ tôm mà các loại tép hay cá nhỏ cũng được muối vào những hũ hay lọ, để ăn dần.

Cá nướng ba bể

Ở trong hồ Ba Bể có rất nhiều cá, chúng được người dân đánh bắt thủ công. Chính vì vậy tuy số lượng cá không nhiều nhưng chất lượng thì khỏi bàn. Thịt cá ở đây trắng, chắc và có vị ngọt. Để làm món cá nướng, người ta chọn lấy loại cá chỉ  bằng ngón tay cái giống như cá bống, vừa giống con cá nẹp.
Còn gì thú vị hơn khi ngồi bên bờ hồ Ba Bể, nhâm nhi li rượu ngô cùng đĩa cá nướng chấm tương ớt. Cá nướng thơm lừng, thịt dai ăn rất bùi. 

Chuối hột rừng

Ở các khu rừng hay đồi, người dân trồng rất nhiều cây chuối hột. Khi tới Ba Bể từ khu vực đón khách từ cổng vào xuống hồ chuối hột được bán nhiều ở đường lên ao Tiên... Được trồng trên những quả núi ven hồ nên cây chuối hột rất  cao và quả rất to, trông rất hấp dẫn. Cây chuối hột vừa tạo cảnh quan đẹp lại mang lại nhiều giá trị như để làm thuốc hay quà biếu.

Thịt lợn gác bếp

Tỉnh Bắc Kạn chủ yếu là người dân tộc Tày sinh sống. Không như với một số dân tộc khác, họ thường bỏ thịt vào sọt rồi mới treo lên bếp. Hằng ngày, họ đun bếp củi hay rơm rạ, những khói đó hun vào sọt thịt làm nó có màu vàng đen.

Làm như vậy thịt giữ được cả năm mà không hề bị hỏng. Xưa kia khó khăn là thế, món ăn đã trở thành đặc sản truyền thống của vùng. Mặc dù cuộc sống dư giả, họ không phải tích trữ thịt treo gác bếp như trước nữa nhưng trong nhà ở quanh hồ vẫn luôn tích trữ dùng trong những dịp quan trọng. Thậm chí họ đã sản xuất với số lượng lớn để xuất đi làm đặc sản của vùng.

Bánh ngải Bắc Kạn

Có rất nhiều các loại bánh, mỗi loại lại mang đặc trưng của mỗi vùng khác nhau và bánh ngải chỉ có ở người dân tộc Tày. Bánh này có màu xanh tượng trưng cho thiên nhiên, nó có hình thù và cách làm khá giống với bánh dày giỗ tổ tiên.

Để làm được bánh chuẩn vị, thơm và dẻo phải chọn loại nếp nương không được lẫn tí gạo tẻ nào. Ăn bánh ngải rất dễ ăn, mát mà không ngấy. Nó sẽ khiến bất kì ai lần đầu ăn chắc chắn  không quên  được mùi vị của nó. Mùi hăng hăng, thơm thơm đặc trưng của lá ngải cân bằng cái dẻo, cái ngọt của nếp, của đường. Trong miếng bánh có sự hoang dã của núi rừng và tươi non của đồi nương.
 

Lạp sườn hun khói

Món ăn được làm từ thịt lợn bản, thịt rất thơm và chắc. Điều đặc biệt của lạp sườn Bắc Kạn là nó được tẩm ướp bằng gừng đá - loại  gừng chỉ mọc trên đá của người dân tộc. Bởi vậy nên món ăn này có mùi thơm rất riêng, không giống các gia vị của các tỉnh miền xuôi.

Lạp sườn được làm thủ công với mùi của khói bếp, gừng, rượu, mắc mật, chúng có mùi thơm một cách đặc biệt. Món ăn này dùng nhắm rượu thì thật là tuyệt vời
 

Rau dớn

Rau dớn trông khá giống như cây dương xỉ, cành dài lá nhỏ, mặt lá có màu xanh nhẵn, cuống lá có lông. Rau dớn thường mọc ở vùng núi cao, nơi có độ ẩm ướt cao như các con sông, con suối hay ở bờ suối, bờ khe.
Cuối mùa xuân sau mùa lụt là thời điểm ăn rau dớn ngon nhất. Loại rau này khi non uốn cong như vòi voi, có nhựa nhớt. Người dân ở đây chỉ hái ngọn cong non, lá bánh tẻ để ăn.

Bánh Pẻng phạ

Người Tày vùng Ba Bể vào mỗi dịp đầu xuân năm mới hay lễ hội xuống đồng thường có bánh Pẻng phạ. Bánh này to chừng bánh nắm ở miền xuôi, viên bên trong bánh tròn tầm bằng trái nhãn lồng.

Tuy chế biến không quá cầu kỳ nhưng bánh Pẻng phạ có mùi vị thơm ngon. Gioongs như một số loại bánh, nguyên liệu chính để làm nên món ăn này là bột gạo nếp được nhào với nước chè mạn pha đặc để lấy màu và vị chát, cộng thêm đó một chút rượu trắng để tạo mùi nồng. Để che màu ngà ngà của bánh người phủ một lớp lớp bột trắng bên ngoài. Đây là một trong những món ăn truyền thống của dân tộc Tày. Giá của bánh cũng khá rẻ vậy nên khi tới đây du khách hãy thử món ăn này nhé.
 

Miến dong Na Rì

Đây là đặc sản nổi tiếng của huyện Na Rì. Miến dong ở đây được làm thủ công từ những củ dong riềng trồng trên đèo Áng Toòng. Vì được làm hoàn toàn từ thủ công nên giữ nguyên màu sắc tự nhiên. Sợi miến dong Na Rì có màu vàng hoặc trong đục, nấu lên sợi dai để lâu cũng không bị nát. Chính bởi  nét đặc trưng này mà nhiều người rất thích và lựa chọn miến dong ở đây.

Miến có màu tự nhiên, không hóa chất. Nó có thể chế biến được nhiều món ngon và tương đối dễ ăn.
 

Rau sắng (rau ngót rừng)

Rau sắng không như các loại rau khác chỉ ít ngày là được hái lá mà nó phải mất ít nhất là 3-5 năm để cho lần hái lá đầu tiên. Nếu thu hoạch với số lượng lớn thì phải mất đến 10 năm. 
Lá rau sắng có thể nấu canh với thịt hoặc cá. Nó có mùi rất nồng nên chỉ cần một vài cọng là đã đủ cho bát canh thơm ngon. Người dân Bắc Kạn cho biết để cảm nhận được rõ nét hương vị đặc biệt của rau sắng thì phải ăn canh rau sắng nấu suông, nêm một chút muối, chậm rãi nhai kỹ từng chiếc lá nhỏ, thưởng thức thật sâu, thật kỹ vị ngọt, vị bùi khó tả của nó. 
Quả sắng to như quả nhót, hình bầu dục, khi chín có màu vàng sẫm, có vị ngọt như mật ong. Ngoài ra, hạt sắng đem bóc vỏ rồi ninh với xương cũng rất thơm ngon, có vị ngọt, bùi.
 

Xôi Đăm Đeng

Món ăn này rất độc đáo và thu hút người ăn bởi nó được nấu từ gạo nếp nương và có nhiều màu sắc tạo ra bằng màu của cây cỏ. Người ta lấy lá của một số cây đun lên, chắt nước ra đem ngâm gạo nếp khoảng vài giờ rồi mang đồ. Để xôi có độ dẻo, nước ngâm phải nóng già. 
Chính bởi vậy mà xôi Đăm Đeng có mùi thơm đặc trưng của cây cỏ. Xôi nấu lên bở ra hạt bóng đẹp nhưng không ướt, để nguội kết lại nhưng vẫn dẻo, mềm và thơm.
Món xôi này thường được ăn kèm với muối vừng hoặc ruốc. Người dân ở đây quan niệm rằng ăn xôi Đăm Đeng sẽ mang lại nhiều may mắn.
Món ăn này thật hấp dẫn phải không, nếu tới đây thì hãy thưởng thức  món ăn này nhé,để tận hưởng hương vị của núi rừng nơi đây.
 

Măng vầu

Núi rừng miền Bắc Bộ có rất nhiều loại măng như: măng tre, măng trúc, măng nứa, măng mai… Nhưng đặc sản của đất Bắc Kạn là “măng vầu” hay còn gọi là “măng đắng”. Những người dân ở đây cho biết hái măng vào đầu vụ những mầm măng vầu mới nhú có vị ngọt xen lẫn vị đắng, từ sau tháng 2  m lịch măng càng lúc càng đắng gắt hơn.

Măng có thể chế biến thành rất nhiều món ngon. Đặc biệt trong số đó là măng luộc chấm mắm tôm chanh ớt. Với món ăn này phải chọn loại thật đắng mới cảm nhận được sự thú vị và hấp dẫn của món ăn này. Vị đắng, chát sẽ mất dần khi nhai kỹ, thay vào đó là ngọt, nhẹ nhẹ cay, rất lạ.
 

Rau bồ khai (rau dạ hiến)

Rau bồ khai (bò khai) trông khá giống cây tầm gửi, thân bám vào những cây lớn và thường mọc trên những vùng núi đá cheo leo, ngọn rau. Ban đầu ngọn rau này nhìn khá giống ngọn mướp hương nhưng mảnh hơn và có màu xanh non như mầm cây mới nhú. Bồ khai bắt đầu trổ ngọn xanh tốt và khoảng mùa xuân. Loại rau này được bán nhiều ở các phiên chợ vùng cao
Bồ khai chế biến rất đơn giản, khá giống như xào rau muống,  chỉ cần nhặt sạch, phi tỏi thơm trên bếp rồi đổ rau vào xào to lửa. Ray này còn được dùng làm phở, mì xào hay xào lẫn với thịt bò. Nó có một mùi vị rất đặc trưng mà  không thể tìm được ở đâu khác.

Mứt mận

Mứt mận ở Bắc Kạn mang những đặc trưng riêng và rất hấp dẫn. Đây được coi là đặc sản của tỉnh Bắc Kạn. Đa số người dân Bắc Kạn đi đâu đều mua mứt mận để làm quà hay giới thiệu đặc sản quê mình. Bên cạnh đó món ăn này cũng được nhiều du khách lựa chọn mua về làm quà cho bạn bè, người thân.

Trên đây là những món ăn nổi tiếng của vùng đất Bắc Kạn mà Vietsense Travel muốn giới thiệu cho bạn. Món nào cũng ngon và hấp dẫn phải không. Nếu bạn không thể mua hết hay mang về tất cả những thứ trên thì cũng nên thưởng thức chọn một vài thức quà để làm quà cho những người thân yêu.