Thực tế, "Male" là sự kết hợp của hai từ, xuất phát từ tên của một xã vùng cao Ma Lé, thuộc huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang. Và đáng chú ý, ngôi nhà mà chúng ta đang nói đến hiện đang đứng trên đất của xã Ma Lé này. Hơn nữa điều đáng kinh ngạc là ngôi nhà này đã trải qua hơn 200 năm lịch sử, nhưng vẫn giữ được sự nguyên bản và vẻ đẹp kiến trúc độc đáo, thể hiện rõ nét bản sắc văn hóa của người dân tộc Giáy.
Nhà cổ Ma Lé: Nét đẹp 200 năm tuổi giữa lòng Đồng Văn
Ma Lé, một tên gọi có nguồn gốc từ "Mia," ban đầu chỉ đề cập đến vùng đất của người dân tộc Lô Lô. Tuy nhiên, khi người dân tộc Giáy đến và định cư tại đây, họ đã đổi tên khu vực này thành Ma Lé. Đối với những tâm hồn sâu sắc, đam mê khám phá những điều kỳ diệu của thiên nhiên, cái tên Ma Lé mang theo sự huyền bí, kỳ bí như chính vùng đất hoang sơ, xa xôi này.
Ma Lé nằm cách trung tâm Đông Văn khoảng 12 km về phía bắc, với vị trí hẻo lánh, nơi này không thu hút quá đông đảo du khách. Thường thì, khi du khách đặt chân đến Hà Giang và lên đỉnh cột cờ Lũng Có, họ ít khi để ý đến Ma Lé, vì nó không nằm trong danh sách những địa điểm "phải thăm" được gợi ý khi đến vùng đất núi đầu phía bắc của Tổ quốc. Tuy nhiên, Ma Lé thu hút những tâm hồn đam mê nhiếp ảnh hoặc những ai muốn tìm hiểu về cuộc sống bản địa với tất cả sự chân thành và vẻ đẹp nguyên sơ. Đường vào Ma Lé, đặc biệt vào cuối thu và đầu đông, được bao phủ bởi những cánh đồi tam giác mạch màu hồng rực rỡ dưới ánh nắng và thung lũng ngập tràn sắc xanh. Đó là thời điểm mà những đôi chân nhỏ bé của trẻ nhỏ cùng mẹ leo lên nương. Sau một hành trình dài trên đường, khi bạn đặt chân vào làng Ma Lé và nghỉ đêm tại Male Homestay, bạn sẽ được trải nghiệm không gian đậm bản sắc dân tộc Giáy.
Nét đẹp truyền thống căn nhà cổ Male HomeStay của người Giáy
Male Homestay nằm sâu trong lòng làng cổ Ma Lé, vùng đất này bao quanh bởi những dãy núi đá vững chãi, và thời tiết mát mẻ suốt cả năm. Làng Ma Lé tập trung nhiều ngôi nhà có tuổi đời hơn trăm năm, được xây dựng bởi chính tay của người dân tộc Giáy. Hơn 50 hộ gia đình sinh sống tại đây, hầu hết là người Giáy. Male Homestay không chỉ là một địa điểm dừng chân thoải mái, mà còn là nơi bạn có cơ hội thấu hiểu và cảm nhận cuộc sống của cộng đồng địa phương một cách chân thực và chặt chẽ. Kiến trúc của các ngôi nhà vẫn mang những đặc điểm của người H'Mông, với các ngôi nhà sàn 2 tầng. Tầng trệt thường được sử dụng để lưu trữ các vật dụng gia đình và là nơi thờ cúng ông bà tổ tiên, mái lợp bằng ngói truyền thống của người Giáy với hình dáng độc đáo, biểu tượng âm dương đặc trưng của vùng núi này.
Dù thời gian đã để lại dấu ấn của nó trên bức tường và mái lợp cũ kỹ, vẻ đẹp kiến trúc truyền thống của người Giáy vẫn được bảo tồn tốt. Họ sử dụng da để xây dựng móng và chân tường, chọn gỗ nghiến, thông đỏ và thông bạt để xây dựng ngôi nhà vững chãi và bền bỉ. Tại Male Homestay, bạn có thể thấy những sản phẩm điêu khắc đầy tinh xảo và tài hoa của người Giáy. Họ thường điêu khắc những hình vẽ phức tạp trên phiến đá, thể hiện kỹ thuật cao cấp và sự tài năng của họ. Những họa tiết này thường là hình ảnh của các loài động vật, hoa lá, và nó phản ánh cuộc sống hàng ngày của cộng đồng người Giáy.
Điểm nghỉ ngơi thư giãn của những du khách phượt
Chẳng ai biết chính xác rằng bạn sẽ ở lại bao lâu khi đặt chân đến Ma Lé, nhưng một điều chắc chắn, đó là bạn sẽ được đắm chìm trong một trái tim của sự tĩnh lặng và tuyệt diệu. Những năm gần đây, căn nhà này đã trở thành một điểm homestay để phát triển du lịch cộng đồng tại địa phương. Bước chân vào nhà Male, bạn có thể ngạc nhiên khi thấy một tấm biển treo đề "nhà có chó dữ." Ngay sau đó, hai chú chó đáng yêu tên là Ly và Sửa nhanh chóng lao ra đón chào, chúng đã làm bạn ở đây được hơn một năm nay. Ly và Sửa thực sự là những chủ nhà thân thiện, luôn sẵn sàng để quấn quýt khi bạn ở đó. Tầng trên của Male Homestay có một cái ban công nhỏ, nơi bạn có thể tìm thấy một chiếc guitar và vài cuốn sách. Ở đó, bạn có thể lặng lẽ đọc sách, thưởng thức trà và chia sẻ những câu chuyện cũ hoặc đơn giản là thư giãn, lắng nghe tiếng gió xuyên qua sân và âm thanh của cuộc sống nơi làng quê. Từ ban công này, bạn có thể nhìn thấy mái ngói truyền thống và vùng núi bao quanh, mỗi ngọn đồi được bao quanh bởi sương mù và khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp. Thời tiết ở Hà Giang biến đổi thường xuyên, nên từ sáng đến tối, bạn có thể tận hưởng bầu trời đầy sự thay đổi này mà không bao giờ cảm thấy nhàm chán.
Khi đêm buông xuống, bạn có thể thấy bếp truyền thống trong nhà bắt đầu sáng lên. Trong ánh sáng mờ ảo, mùi hương của rượu ngô thơm ngát tràn ngập, và những cuốn "chiến rượu" truyền thống - đặc sản của người Hà Giang - trở nên thấm đẫm tình thân của cộng đồng. Bếp truyền thống này là nơi hội tụ, nơi mà những người xa lạ có thể tụ tập, trò chuyện, và thậm chí nấu nướng cùng nhau. Đêm nào cũng có những mảnh kể chuyện kéo dài đến khuya, và trong những ngày đông đúc, bạn có thể thậm chí thuê lều và cắm trại ngoài trời để tận hưởng một bầu trời đầy sao và không khí trong lành của núi rừng - một trải nghiệm xa xỉ so với cuộc sống trong thành phố. Mỗi sáng tại Ma Lé bắt đầu bằng những âm thanh quen thuộc: tiếng mô cây leng keng của đàn trâu ra đồng, tiếng chim hót, gà rừng gáy, và tiếng chó sủa. Cuộc sống của người dân tại đây vẫn duy trì những phong tục và tập quán truyền thống. Được dạo chơi trong làng, trò chuyện với người dân, tham gia chợ phiên... bạn có thể hiểu được nhiều hơn về lối sống của cộng đồng người Giáy.
Tránh xa phố thị ồn ào hòa mình không khí yên bình của rừng
Male Homestay hiện đang được điều hành và hoạt động bởi Nguyễn Sỹ Đức, một chàng trai trẻ 27 tuổi đã "bỏ phố để về rừng" hơn hai năm trước, đắm chìm trong tình yêu đối với vùng đất Hà Giang. Đối với Đức, nơi này có sự đẹp độc khó cưỡng, với cảnh quan thiên nhiên đẹp tuyệt ở mọi góc độ và vào bất kỳ thời điểm nào trong năm. Mỗi mùa ở đây đều mang một màu sắc riêng biệt không thể nhầm lẫn. Những ngày đầu tại Ma Lé thật sự là một thách thức lớn với Đức, khi cuộc sống của anh phải "quay ngược 360 độ". Mọi thứ mới mẻ và xa lạ. "Có những ngày lọ mọ trong rừng sửa nước, thậm chí là kiếm một công việc văn phòng để làm ngày làm 8 tiếng và rồi cuối tuần lại đến Tạ Hiện. Có những ngày phải đi hàng trăm kilomet đèo tưởng chừng như một cuộc hành trình xuyên qua nửa vòng Trái Đất, chỉ để mua vài món đồ đơn giản như cái định hay con ốc. Có những hôm bị mất điện, dù to con nhưng thỉnh thoảng vẫn phải làm mọi thứ một mình," Đức nhớ lại.
"Hà Giang thiếu nhiều thứ, không có máy lọc nước sạch, không có cửa hàng tiện lợi, và thậm chí không có rạp chiếu phim để thanh niên thích xem phim kinh dị lúc 2-3 giờ sáng mua vé và xem bất cứ lúc nào. Sau đó, tôi bắt đầu quen dần với mọi thứ. Cuộc sống tại Ma Lé đã giúp tôi học cách thức dậy lúc 6 giờ sáng để pha trà nóng, học cách trồng hoa, và nuôi chó, và quan trọng hơn hết, nó đã mang lại cho tôi nhiều thời gian để đọc nhiều cuốn sách hơn. Cả việc chăm sóc cây cỏ cũng là một công việc không dễ dàng. Bởi vì tôi luôn muốn thấy các bông hoa nở trước cửa nhà, tôi đã phải cắt tỉa chúng thường xuyên để chuẩn bị cho mùa mới, mầm mới. Đúng vậy, tôi đã học được rất nhiều từ những điều tưởng chừng đơn giản nhất," Đức chia sẻ.
Những ngày dịch bệnh khi Hà Giang tạm ngừng đón khách, Đức sống chậm hơn. Cuộc sống tại Ma Lé thêm màu sắc và đa dạng cho tuổi trẻ của anh, cho dù đó là những khoảnh khắc đầy cảm xúc hoặc những ngày dường như trôi qua yên bình. Một trong những khách của nhà Male lưu lại dòng trạng thái sau: "Hãy đến Ma Lé vào một ngày mưa, đốt lửa trong bếp, nằm dưới sàn nhà, cảm nhận làn da bạn thấm ẩm từ hơi ấm của gỗ, nghe tiếng mưa rơi trên mái ngói truyền thống, tiếng củi cháy lách tách, nhìn khói bốc lên từ những củi xẻ gỗ, trộn lẫn với ánh sáng vàng ấm từ chiếc đèn nhỏ trong cái lồng chim chằng chịt đầy mạng nhện. Có lẽ bạn sẽ hiểu rằng, đôi khi không cần điều gì quá phức tạp, lớn lao, thậm chí chỉ cần một vài khoảnh khắc ngắn ngủi thôi, để cảm nhận sự thân thuộc với một nơi nào đó."
Như vậy, cuộc hành trình khám phá Nhà cổ Male qua lăng kính của VietSense Travel đã dẫn chúng ta qua những chuyến đi kỳ diệu đến vùng đất Hà Giang, nơi mà thời gian chảy chậm và cuộc sống đơn giản nhưng tràn đầy ý nghĩa. Với sự quản lý và tâm huyết của Nguyễn Sỹ Đức, Nhà cổ Male không chỉ là một nơi nghỉ chân, mà còn là một phần của cuộc hành trình đáng nhớ, một bài học về sự tôn trọng, yêu thương, và hòa mình vào với thiên nhiên.
Nếu bạn muốn tìm kiếm một chốn yên bình, nơi có đất trời hòa quyện và những giá trị đơn giản nhất của cuộc sống, hãy đặt chân đến Nhà cổ Male và để VietSense Travel làm người hướng dẫn trong chuyến hành trình đáng nhớ của bạn. Chúng tôi hy vọng rằng những ký ức và trải nghiệm tại đây sẽ luôn ấm áp trong trái tim bạn, và bạn sẽ cảm thấy thật may mắn khi được trải nghiệm vẻ đẹp và sự tận hưởng của cuộc sống theo cách độc đáo này. Hãy để VietSense Travel đồng hành cùng bạn trong những chuyến đi kỳ diệu khắp Việt Nam và khám phá những địa điểm độc đáo và tận hưởng những trải nghiệm không giống ai. Chúng tôi luôn sẵn sàng chia sẻ những kỳ quan của thế giới với bạn.