Là các công trình được xây dựng vào thế kỷ 26 và 25 trước Công nguyên (khoảng 2600 trước Công nguyên - 2400 trước Công nguyên),chính vì thế các kim tự tháp như Khufu, Khafre và Menkaure của Ai Cập vẫn luôn là chứng tích vĩ đại cho trí tuệ của người xưa. Những kim tự tháp này từ lâu vẫn luôn được xây dựng theo thứ tự đó, là một minh chứng cho quy hoạch và kỹ thuật cổ đại và đặc biệt không thể không nhắc đến kim tự tháp Giza.

Kim tự tháp Giza – Khám phá sự bí ẩn và kỳ lạ

Những thông tin về kim tự tháp Giza

Chúng ta không thể xác định chính xác mà chúng được xây dựng có phần không rõ ràng, vì những niên đại đó phụ thuộc vào thời điểm chính xác mà các pharaoh đã xây dựng chúng trị vì và tiến hành xây dựng các công trình này, đây là một chủ đề tranh luận của các học giả từ xưa đến nay chính vì thế nó vẫn đang là câu hỏi bị bỏ ngỏ. Ví dụ rõ ràng mà mọi người có thể thấy được chính là, Bảo tàng Nghệ thuật Metropolitan là bảo tàng đang có niên đại của thời trị vì của Khufu. Thời kỳ này nằm trong mốc thời gian từ 2551–2528 TCN, Khafre là ca sĩ nên việc xác định thời gian chính xác là cực kỳ khó khăn. 2520–2494 TCN và Menkaure là thời kỳ các nhà khảo cổ có thể dùng để xác định mốc thời gian. Tuy nhiên, theo các nguồn lịch sử khác nhau và các học giả có những ước tính khác nhau về thời gian mỗi pharaoh trị vì chính vì thế thời điểm xây dựng nên kim tự tháp Giza khó có thể xác định một cách chính xác được.

Không chỉ thời gian xây dựng mà người xưa làm cách nào để xây dựng kim tự tháp, trình tự thực hiện như thế nào những kim tự tháp này được xây dựng cũng là một nguồn suy đoán và tranh luận trong nhiều năm qua. Có rất nhiều nhà nghiên cứu tin rằng một hệ thống đường dốc ở dạng nào đó không thể xác định được đã được sử dụng để di chuyển các khối vào vị trí trong quá trình xây dựng nên những khối đá khổng lồ đó mới có thể được di chuyển thành công. Khi các kim tự tháp được xây dựng hoàn thành, phía bên ngoài của chúng được bao bọc hoàn toàn hoặc một phần bằng đá vôi trắng, hầu hết ngày nay chúng đã bị biến mất nên không thể nào xác định được những vấn đề mà con người thời nay vẫn luôn thắc mắc.

Theo một số nghiên cứu cho thấy rằng, khi các khối đá được di chuyển trên sa mạc rộng lớn và khắc nghiệt đó, một lượng nhỏ nước đã được đổ vào cát trước mặt chúng, giúp chúng di chuyển dễ dàng hơn và người thời đó cũng có thể dễ dàng xây dựng nên các hệ thống kim tự tháp khác nhau. Vào giai đoạn năm 2018, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy một khối đá khổng lồ lên đến 4.500 năm tuổi trong một mỏ đá ở sa mạc phía đông, sau quá trình kiểm tra cũng có thể đã được sử dụng để giúp di chuyển các khối đá lên một đoạn đường dốc và dễ dàng đặt chúng lên những địa điểm mà mình mong muốn. Công trình vĩ đại này có một đoạn đường nối trung tâm với hai bên là cầu thang có nhiều lỗ trụ trên chúng nên có thể dựng thành công thành các chóp tụ hình tam giác. Các nhà nghiên cứu sử học và kiến trúc cũng cho biết, một công cụ tương tự có thể đã được sử dụng tại Giza và có thể thành công nâng những phiến đá khổng lồ đó lên cao như mong muốn.

Ngoài ra, các nhà khảo cổ sau khi khai quật các địa chỉ có liên quan cũng đã tìm thấy bằng chứng cho thấy kim tự tháp Giza ngày đó có tồn tại một bến cảng nhộn nhịp, cho phép hàng hóa được vận chuyển đến địa điểm này từ khắp Ai Cập cổ đại và phía đông Địa Trung Hải đến đây giao lưu và buôn bán, có lẽ đây chính là thời kỳ thịnh vượng của quốc gia Ai Cập cổ đại. Các nhà nghiên cứu quan trọng ngày nay cũng đã tìm thấy hàng hóa được đưa về bao gồm đá vôi từ Tura (một thị trấn ở Ai Cập) và gỗ tuyết tùng từ Lebanon đã được đánh giá là cực kỳ quý hiếm và đồ sộ.

Chúng ta có thể thấy được qua tư liệu dù có sự khác biệt giữa ba kim tự tháp (kim tự tháp của Khufu, "Kim tự tháp lớn", kim tự tháp này có khối lượng gấp vài lần khối lượng của Menkaure),  chính vì thế có thể khẳng định các đỉnh phía đông nam của mỗi kim tự tháp sắp xếp với nhau gần như chính xác và cùng nằm trên một quỹ đạo mà người thời nay khó có thể xác định. Mỗi kim tự tháp khi được xây dựng đều có một nhà xác và đền thờ ở thung lũng, với một con đường đắp cao nối chúng để giữ sự thoáng khí khi ở sâu bên trong lòng đất. Họ cũng sẽ tiến hành xây dựng các kim tự tháp nhỏ hơn được gọi là vệ tinh hoặc kim tự tháp nữ hoàng để bổ sung và làm cho quy mô kim tự tháp trở nên khổng lồ hơn.

Tượng Nhân sư cũng là một yếu tố hấp dẫn sự tò mò của con người, một tượng đài bí ẩn thường gắn liền với vua Khafre nổi danh trong lịch sử Ai Cập xưa, đứng canh gần ngôi đền trong thung lũng của ông cực kỳ hoành tráng và thiêng liêng. Ở phía nam của tượng Nhân sư chúng ta cũng có thể thấy đó chính là "Bức tường của Quạ", dài 656 foot (200m) và dày 32 foot (10m) cực kỳ được du khách đến du lịch tham quan yêu thích.

Ở khu vực phía nam của bức tường là một khu định cư mà tất cả các nhà khảo cổ học đôi khi gọi là "thành phố đã mất” cực kỳ nổi tiếng. Thành phố này có doanh trại có thể là nơi đóng quân của quân đội nên được bảo vệ vô cùng nghiêm mật. Các nhà khảo cổ sau khi khai quật những địa điểm này đã phát hiện ra một dinh thự trong thành phố mà lẽ ra sẽ được sử dụng bởi các quan chức cấp cao sử dụng lúc bấy giờ. Các công nhân thời xưa khi tiến hành xây kim tự tháp có thể đã sống trong những ngôi nhà đơn giản hơn nằm bên trong các kim tự tháp nên cũng có thể tìm thấy được nhiều di chỉ còn sót lại tuy rằng nó không quá nhiều.

Các nghĩa trang rộng lớn tại nơi này cũng đã được tìm thấy bên cạnh các kim tự tháp Giza đã được sử dụng hàng nghìn năm về trước - đây là khoảng thời gian diễn ra rất lâu sau khi việc xây dựng các kim tự tháp kết thúc để chôn cất những công nhân đã thiệt mạng trong quá trình này. Tại đây các nhà nghiên cứu cũng đã phát hiện được một số ngôi mộ được sử dụng cho các thành viên hoàng gia và quan chức cấp cao thì có hình dạng và kết cấu tốt hơn.

Vào năm 2018, các nhà khảo cổ học đã ra thông báo qua trọng khi đã tìm thấy ngôi mộ 4.300 năm tuổi của một nữ quan chức đây chính là phát hiện được giới khảo cổ học cực kỳ chấn động. Ngôi mộ tại đây có tồn tại các bức tranh tường mô tả cảnh săn bắn và câu cá, các buổi biểu diễn âm nhạc và khiêu vũ của cả một tập thể, và một cặp khỉ, một trong số đó đang nhảy múa trước dàn nhạc cho thấy được sự hưng thịnh của thời kỳ này.

Kim tự tháp Khufu có gì đặc biệt?

Đây là công trình được hoàn thành bởi Khufu, Đại kim tự tháp đã cao 146m nên cảm thấy được sự choáng ngợp và đồ sộ. Cho đến ngày nay, với sự mất mát của một số đá, kim tự tháp này đã có hình dạng ngắn hơn một chút, có kích thước 455 feet (138 m) nhưng cũng khiến cho người xem cảm nhận được sự tráng lệ của văn minh nhân loại một thời. Chúng ta có thể thấy được đây chính là tòa nhà cao nhất thế giới cho đến năm 1311, khi tòa tháp trung tâm của Nhà thờ Lincoln được hoàn thành ở vương quốc Anh.

Kim tự tháp lớn này chúng ta có thể thấy được hình dáng của nó hơi lệch với cạnh phía tây dài hơn cạnh phía đông một chút. Vào năm 2016, theo tính toán của kỹ sư nổi tiếng Glen Dash và nhà Ai Cập học xuất sắc Mark Lehner cho thấy sườn phía đông ban đầu nằm trong khoảng 755.561 đến 755.817 feet (230.295 đến 230.373 m) trong khi sườn tây nằm trong khoảng 755.833 đến 756.024 feet (230.378 đến 230.436 m) mức độ chênh lệch không quá nhiều nhưng chúng ta vẫn có thể dễ dàng cảm nhận được qua góc nhìn của mình.

Kim tự tháp của Khufu được xây dựng có tất cả ba ngăn. Một phòng trưng bày lớn dẫn đến phòng của nhà vua là nơi quan trọng nhất, một căn phòng lát đá granite đỏ có chứa một cỗ quan tài hoàng gia hiện đã trống rỗng và không biết là thuộc quyền sở hữu của nhân vật nào thời bấy giờ. Căn phòng là nơi sinh hoạt của nhà vua được bảo vệ bởi một cỗ máy thô sơ thả những khối đá khổng lồ ở phía trước căn phòng để bảo vệ nó khỏi những kẻ trộm mộ có thể đến đây và thực hiện hành vi ăn trộm vào bất cứ lúc nào. Cuối cùng, chúng ta có thể tin một điều rằng vào một thời điểm nào đó trong thời cổ đại, người ta đã vào được buồng và cướp nó nên hiện tại quan tài đó đã trống không.

Ở trung tâm của kim tự tháp còn có một cái được gọi là cái gọi là phòng của nữ hoàng, mặc dù nó có thể chưa bao giờ chứa nữ hoàng vì thời đại này vẫn nằm dưới sự trị vì của các vị pháp lão. Bên dưới kim tự tháp đã được trang bị một buồng ngầm, mục đích của nó, giống như buồng của nữ hoàng, là một bí ẩn mà cho đến bây giờ con người vẫn chưa thể nào giải đáp được thành công hoàn toàn.

Tượng nhân sư khổng lồ có gì?

Cả ba kim tự tháp Giza đều có những ngôi đền xác chết có mối liên hệ cực kỳ mật thiết với những ngôi đền ở thung lũng thông qua một con đường đắp cao mà cho đến bây giờ con người vẫn chưa thể nào hiểu hết được những nguyên lý trong đó. Tuy nhiên, trong trường hợp đặc biệt của kim tự tháp của Khafre, ngôi đền ở thung lũng của ông cũng có một tượng đài bí ẩn gần đó được gọi là Sphinx (tượng nhân sư) khổng lồ với một ngôi đền chưa hoàn thiện dành riêng cho nó với những mục đích cao ca.

Tượng Nhân sư được biết đến là một tượng đài dài 74m được tạc trên nền đá vôi của Cao nguyên Giza khổng lồ, mênh mông. Nó có khuôn mặt được điêu khắc là khuôn mặt của một người đàn ông và cơ thể của một con sư tử cực kỳ to lớn. Sinh vật thần thoại này chúng ta chỉ có thể được nhìn thấy trong nghệ thuật ở khắp Trung Đông cổ đại, cũng như ở Ấn Độ và Hy Lạp trong những di chỉ cổ xưa mà thôi. Vào mùa xuân phân hàng năm, mặt trời lặn trên vai tượng nhân sư mang đến khung cảnh cực kỳ xinh đẹp mà không phải ai trong chúng ta cũng có thể nhìn thấy dù là một lần trong đời .

Từ "sphinx" trong tiếng Hy Lạp chúng ta có thể hiểu với ý nghĩa là "kẻ bóp cổ" hoặc "bị thắt chặt", Carolina Lopez Ruiz, giáo sư kinh điển tại Đại học Bang Ohio nức tiếng trong giới khảo cổ và lịch sử, đã viết trong một cuốn sách. Khuôn mặt của bức tượng khổng lồ ở kim tự tháp Giza có thể được dựa trên khuôn mặt của Khafre để tiến hành điêu khắc. Những nỗ lực để bảo tồn và khôi phục tượng Nhân sư đã có ít nhất 3.400 năm ngày nay vẫn đang được thực hiện và có những thành tựu đáng nể.

Mục đích xây dựng các kim tự tháp là gì ?

Lời giải thích đơn giản nhất cho việc sử dụng các kim tự tháp mà từ xưa đến nay chúng ta vẫn hay thường nói đó chính là nơi chôn cất các vị vua; việc giới khảo cổ có thể phát hiện ra một cỗ quan tài trong cả ba kim tự tháp đã ủng hộ ý tưởng này và chính là lời khẳng định chắc nịch cho những giả thuyết có sẵn trước đó. Các khu phức hợp được xây dựng tại kim tự tháp và hàng hóa mộ từng nằm bên trong chúng, đã giúp nhà vua sang thế giới bên kia một cách thanh thản nhưng vẫn đầy sự trang trọng.

Nhà nghiên cứu nổi tiếng Verner viết trong cuốn sách của mình: "Kim tự tháp được cho là nơi ở của vị pharaoh lúc bây giờ - đây chính là nơi không thể lay chuyển, không thể phá hủy, vĩnh cửu tồn tại". Ông cũng đã lưu ý rằng các tòa nhà đền thờ gần đó "được dành để thờ cúng những người đã khuất thiêng liêng, điều này cũng được cho là sẽ tồn tại mãi mãi với thời gian..."

Điều thú vị mà chúng ta vẫn hay lầm tưởng đó chính là tầm quan trọng về mặt tinh thần của kim tự tháp Giza dường như trải qua nhiều thời đại và tồn tại cùng với thời gian. Vào cuối năm 2010, các nhà khảo cổ thông báo phát hiện tình trạng các bộ hài cốt của khoảng 400 người bị suy dinh dưỡng, được chôn cất với ít đồ mồ mả nhưng không quá có giá trị, chúng được phát hiện đang nằm gần Bức tường Con quạ. Những người này đã có niên đại từ 2.700 đến 2.000 năm trước, đó chính là hai thiên niên kỷ sau khi các kim tự tháp được xây dựng, vị trí chôn cất của họ cho thấy họ mong muốn được ở gần kim tự tháp Giza.