Hagia Sophia, trí tuệ thánh thiêng hội tụ

Lịch sử phát triển nhà thờ Hagia Sophia

Được đánh giá là một kiến tác kiến trúc, Hagia Sophia trong tiếng Hy Lạp có tên là Ayasofya, mang ý nghĩa nơi tụ hội của trí tuệ thông thái. Nhà thờ chính là nhân chứng cho các cuộc thập tự chinh, chiến tranh, xung đột của các đế chế và chứng kiến những thay đổi sâu rộng trong chính trị thời cổ đại. Những di sản còn lại cho đến ngày nay là một phần quan trọng tại trung tâm lịch sử Thổ Nhĩ Kỳ và thế giới.

Hai vương cung thánh đường trước đây từng được xây dựng tại khu vực này trước khi tòa nhà hiện tại được dựng lên, đó chính là Thánh đường của Constantius II và Thánh đường của Theodosius II cực nổi tiếng. Vào năm 532, không lâu sau sự kiện sụp đổ của thánh đường thứ hai trong quá khứ, Hoàng đế Justinian I của đế quốc Byzantine yêu cầu xây dựng một nhà thờ công phu hơn để có thể phục vụ nhu cầu tôn giáo của người dân nơi đây.

Nhà thờ Hagia Sophia bắt đầu được mở cửa vào năm 537, do tổng giám mục Chính Thống giáo Đông phương ở thành Constantinople tiếp quản và chủ trì mọi hoạt động tại đây. Nhưng sau đó địa chỉ này đã rất nhanh chóng rơi vào tay Giáo hội Công giáo La Mã (từ năm 1204 đến 1261) trong cuộc Thập tự chinh nổi tiếng lúc bấy giờ. Đến năm 1453, Hagia Sophia đã chính thức trở thành nhà thờ Hồi giáo của hoàng gia khi đế quốc Ottoman chiếm được thành phố và được tôn tạo lại sao cho hoành tráng nhất. Năm 1935, nơi này đã từng bước từng bước bị thế tục hóa và chuyển thành bảo tàng như hiện nay cho du khách đến nơi này tham quan. 

>>> Ghé thăm Hagia Sophia với các tour du lịch Thổ Nhĩ Kỳ hấp dẫn của Vietsense

Kiến trúc được xây dựng tinh tế đáng ngưỡng mộ

Nhìn vào cấu trúc sơ bộ của Hagia Sophia, ta sẽ không khỏi thán phục sức sáng tạo người Byzantine xưa. Mái vòm tại nhà thờ được hỗ trợ chỉ bằng bốn khung cong tạo nên hình dáng cực kỳ đặc biệt. Nơi đây còn có 40 cửa sổ đặt theo hàng trên mái không chỉ để thu ánh sáng tự nhiên chiếu sáng cho cả tòa nhà mà còn giúp giảm trọng lượng của mái vòm lên cấu trúc tổng thể nhẹ nhàng, tinh tế hơn.

Những nền văn hóa giao thoa tiếp theo cũng để lại dấu ấn về mặt kiến trúc trên Hagia Sophia. Chẳng hạn, chúng ta có thể thấy được bốn ngọn tháp lớn nổi tiếng là một thiết kế nổi bật của Hồi giáo du nhập vào sau một quá trình phát triển mạnh mẽ.

>>> Thông tin thêm: Quảng trường Hippodrome – Đấu trường cổ đại ở Istanbul

Câu chuyện về những bức khảm 

Hagia Sophia ban đầu là Vương cung thánh đường của Chính Thống giáo Đông phương, sau đó qua nhiều biến đổi nơi này đã trở thành nhà thờ Hồi giáo. Trong quá trình đó, những bức khảm gốc của đạo Thiên Chúa, được coi là bảo vật quý giá chứng minh cho lịch sử của nhà thờ đã bị phá hủy. Cũng có nhiều nguồn thông tin cho rằng, những bức khảm được các chiến binh thập tự chinh mang tới Italy để trưng bày. 

Khi công trình trùng tu thành bảo tàng như ngày nay, các kiến trúc sư đã phát hiện những tác phẩm nghệ thuật đặc biệt này được bảo toàn hàng thế kỷ phía sau lớp trang trí họa tiết Hồi giáo công phu. Đặc biệt nhất trong số đó mà du khách nên ghé qua đây để ngắm nhìn một lần chính là bức tranh khảm Deesis có từ cuối thời kỳ Công giáo. Bức tranh này nổi tiếng bởi nó đã miêu tả Chúa Jesus như một người khác. Một số nhà nghiên cứu tin rằng nhà triết học Hy Lạp Apollonius của xứ Tyana ngồi ở vị trí của Chúa nên bức tranh mới có cái nhìn mới mẻ đến vật. Theo giả thuyết này, Chúa Jesus chỉ là một nhân vật hư cấu, và Apollonius được dùng làm hình mẫu cho những câu chuyện truyền đạt đến những giáo dân giai đoạn sau này.

>>> Xem thêm: Cung Điện Topkapi - Dấu ấn hưng thịnh một thời Ottoman

Khám phá loại nước chữa được bách bệnh

Khi nhà thờ Hagia Sophia được trưng dụng và trở thành bảo tàng, nhiều du khách đổ tới đây để uống nước từ hai chiếc giếng nổi tiếng. Nước trong hai giếng này đã được ca ngợi có sức mạnh chữa bệnh theo ý muốn  nên ai cũng muốn được nếm thử một lần. Theo lời đồn, nếu chúng ta được uống nước từ giếng trong sảnh chính ba lần liên tiếp vào thứ bảy, chúng ta sẽ được chữa khỏi bệnh như mong muốn của mình.

Một khu vực khác tên là “cột đổ mồ hôi” cực nổi tiếng tại bảo tàng cũng khiến du khách tò mò, bởi nó luôn ẩm ướt quanh năm, cả trong những ngày nóng nhất nó. Dưới chân cột này có một chiếc lỗ, nhiều người đặt tay vào đó với hy vọng được chữa lành sức khỏe cũng như tâm hồn của mình. Câu chuyện có thể là thật hoặc hoang đường do người đời thêu dệt nên, nhưng nhiều du khách vẫn muốn thử khi được ghé qua nơi đây một lần.

Nhà thờ Hagia Sophia quả thật là một địa chỉ tham quan đặc biệt trong chuyến ghé thăm Thổ Nhĩ Kỳ của mọi du khách. Những câu chuyện thần thoại, những nét đẹp huyền bí trong kiến trúc đã khiến nó trở thành cái tên không thể thiếu trong lịch trình tham quan của mọi người. Với những thông tin trên Vietsense travel hy vọng các bạn sẽ có được cho mình một chuyến đi thực sự có ý nghĩa và khó quên.