Với những ai chưa từng đến với làng Cựu khi có dịp đến đây chắc sẽ không khỏi ngạc nhiên về nét kiến trúc đặc biệt của những ngôi nhà cổ trong làng. Nét cổ kính phương đông pha lẫn sự độc đáo của kiến trúc phương tây, kiến trúc những ngôi nhà cổ nơi đây trải qua bao thăng trầm thời gian vẫn giữ cho mình nét cổ xưa vốn có.

Làng Cựu, xã Vân Từ, huyện Phú Xuyên, Hà Nội nổi danh với những ngôi biệt thự cổ kiểu Pháp được xây dựng từ những năm đầu thế kỷ XX. Nằm cách trung tâm Hà Nội khoảng 40 km, làng Cựu là một điểm du lịch Hà Nội trong ngày đang được du khách lui tới ngày một nhiều.

Với những ai chưa từng đến với làng Cựu khi có dịp đến đây chắc sẽ không khỏi ngạc nhiên về nét kiến trúc đặc biệt của những ngôi nhà cổ trong làng. Nét cổ kính phương đông pha lẫn sự độc đáo của kiến trúc phương tây, kiến trúc những ngôi nhà cổ nơi đây trải qua bao thăng trầm thời gian vẫn giữ cho mình nét cổ xưa vốn có.

Cách Hà Nội 40 km, làng Cựu nổi tiếng khắp xứ Bắc kỳ về nghề may cho Tây. Trong suốt thời kỳ Pháp thuộc (khoảng từ những năm 1910), đây là làng thợ may “đệ nhất Hà thành”. Những người thợ lành nghề phục vụ các ông bà đầm Tây, giàu có lên và cũng làm giàu cho làng. Những ngôi nhà bề thế còn lại ở làng Cựu hôm nay là kết quả của một giai đoạn thịnh vượng trong quá khứ.

Cổng làng Cựu đặc sắc với lối kiến trúc quyển thư (Ảnh:St)

Con đường làng sạch sẽ trải dài qua vài chục ngôi nhà, thi thoảng, lại có vài con ngõ nhỏ chạy xiêu xẹo khiến làng được mở rộng ra thêm một chút về phía này hay phía kia. Từ sau cánh cổng làng đã phai màu thời gian, người ta như bước vào một thế giới khác, xưa cũ và cổ kính. Điểm xuyết trong vài chục nóc nhà là những ngôi nhà cũ kỹ trong ngõ hun hút sâu. Được xây dựng với lối kiến trúc Pháp đặc trưng, những ngôi nhà cổ kính của làng mang những đường nét tinh tế rất riêng. Có khoảng 20 ngôi nhà không có người ở trong làng. Những ngõ nhỏ lát đá xanh dẫn lối. Những ngôi nhà với vòm cuốn, mái đổ, gỗ lim im lìm bị quên lãng, không người ở, không bàn tay chăm sóc hàng ngày.

Lối đi hẹp lát đá trăm năm tuổi.

Nhiều người gọi làng Cựu là làng Tây, bởi rằng kiến trúc của làng có lẽ khác biệt, đẹp nổi trội so với những làng cổ quen thuộc của vùng Bắc bộ. Nếu du khách đặt chân  tới đây chắc chắn sẽ không khỏi ngạc nhiên về nét kiến trúc đặc biệt của những ngôi nhà cổ trong làng và bồi hồi như được trở về với một thời quá khứ xa xưa...với những nét cổ kính phương Đông pha lẫn kiến trúc phương Tây. Kiến trúc những ngôi nhà cổ nơi đây trải qua bao thăng trầm thời gian vẫn giữ cho mình nét cổ kính, sang trọng ẩn hiện sau những mái ngói âm dương, màu đỏ kết hợp với những chạm trổ, cửa vòm tinh xảo.

Kiến trúc Tây Âu phổ biến ở làng Cựu trong những năm giữa thế kỷ XX  (Ảnh:ST)

Một ngôi nhà còn khá nguyên vẹn, nổi bật với cánh cửa được chạm khắc tinh xảo (Ảnh: ST)

Những bức tường bong tróc, nhuốm màu thời gian. (Ảnh:ST)

Kiến trúc cổ thuần Việt ở vùng chiêm trũng xứ Bắc bộ (Ảnh: ST)

Một vài người ưa thích kiến trúc tìm về với làng, tìm về với nét cổ kính còn nguyên vẹn chưa mai một để có thể được quay ngược thời gian và tận hưởng những khoảnh khắc ngắn ngủi trong quá khứ cùng ngôi làng cổ đặc biệt của mảnh đất kinh kỳ.

Một thời làng Cựu từng là "làng thợ may đệ nhất Hà Thành". 

Tạm rời bỏ phố thị, du khách hẳn sẽ háo hức khám phá những điều mới lạ, để rồi khi ra về lại không khỏi xao xuyến, bâng khuâng và bồi hồi xúc cảm. Làng Cựu sẽ vẫn luôn ở đó, tồn tại theo thời gian và gắn liền với những giá trị truyền thống để chào đón du khách. Nếu có dịp du lịch Hà Nội, du khách đừng quên tìm về làng Cựu nhé!.

                                                                                                                                                                                    Vân Dung