¾ diện tích là dồi núi, ¼ diện tích là đồng bằng, không quá khi nói, núi là xương sống của địa hình đất nước. Là ngọn núi cao nhất Việt Nam, nằm ở cực Bắc tổ quốc dãy núi Hoàng Liên Sơn không chỉ cho thấy địa hình ấn tượng mà còn cả động vật hoang dã tự nhiên và cư dân gọi dải đất này là nhà.

Một vài nét về dãy núi Hoàng Liên Sơn

Dãy núi Hoàng Liên Sơn thuộc dãy núi đồ sộ và hùng vĩ nhất Việt Nam. Dãy núi hùng vĩ chạy dài 180 km ở phía Tây Bắc của đất nước qua các tỉnh Lào Cai, Lai Châu và Yên Bái. Là phần mở rộng về phía đông của dãy Himalaya, dãy núi Hoàng Liên Sơn được tạo ra cách đây khoảng một trăm triệu năm.

Dưới chân nó là những thung lũng xanh mướt đẹp như tranh vẽ, là nơi cư trú của các dân tộc thiểu số như Dao, Tày và H'Mông. Truyền thống và cuộc sống của họ hòa quyện với những ngọn núi này tạo nên những cảnh quan ngoạn mục đặc trưng của Tây Bắc Việt Nam.

Một trong số đó là thị trấn Sa Pa xinh đẹp, nơi đã trở thành một cái tên quen thuộc ở Việt Nam như một điểm thu hút khách du lịch. Nơi đây mang đến cho du khách những góc nhìn ngoạn mục từ nóc nhà Đông Dương, những chuyến trekking qua những con đường đá gồ ghề và cái nhìn thoáng qua về văn hóa các dân tộc thiểu số.

Dãy Hoàng Liên Sơn có gì hấp dẫn?

Đỉnh Fansipan ngoạn mục

Đỉnh Phan-xi-păng – đỉnh cao nhất của Việt Nam, Lào và Campuchia. Phan Xi Păng, được mệnh danh là nóc nhà của Đông Dương. Núi nằm ở độ cao lên tới 3.143m, thuộc dãy núi Hoàng Liên Sơn ở vùng Tây Bắc Bộ, Việt Nam. Đó là một kiệt tác từ bàn tay của thiên nhiên. Fansipan rất gần với thị trấn Sapa chỉ khoảng 9km về phía Tây Nam. Nơi đây từ lâu đã trở thành điểm đến thu hút một lượng lớn khách du lịch trong và ngoài nước.

Trước năm 2016, Fansipan từng thu hút ít nhất 1.000 người đi bộ mỗi ngày nhờ tầm nhìn tuyệt đẹp từ đỉnh và cung đường leo lên đẹp, không quá khó. Tuy nhiên, có một tuyến cáp treo được xây dựng để đưa bạn từ chân núi đến một nhà ga gần đỉnh núi từ tháng 2 năm 2016, mở rộng du lịch đến điểm tham quan cao chọc trời này. Khi đến ga đi cáp treo, bạn cần mua vé lên đỉnh Fansipan với giá niêm yết là 700.000 VNĐ/người lớn và 500.000 VND/trẻ em, miễn phí đi cáp treo với trẻ em cao dưới 1m. Quý khách lưu ý giữ vé cẩn thận vì đây là vé 2 chiều và cần sử dụng cho lần về sau. Mỗi cabin của cáp treo sẽ chở khoảng 30 khách/lượt trong khoảng 15 phút.

Hệ sinh thái trên đỉnh núi Fansipan tương đối phong phú, đặc biệt hệ thực vật ở đây rất ấn tượng với khoảng 1680 loại cây và một số loài thuộc nhóm quý hiếm. Trong khi một số loại hình phổ biến thì nằm rải rác dưới chân núi, từ độ cao 700m trở xuống là rừng nhiệt đới nguyên sinh với dây leo chằng chịt và cây gỗ quý, nhiều cây có tuổi đời vài trăm năm. Từ độ cao khoảng 2800m trở lên, loài cây phổ biến nhất ở đây là tre lùn với nhiều tán bụi quanh khu vực đỉnh. Ngoài ra, bạn cũng có thể bắt gặp một số loại cây quen thuộc mọc xen kẽ tại đây như hồng leo, cói,…  

Trải nghiệm vẻ đẹp tôn giáo

Chinh phục Fansipan dần trở thành niềm khao khát mãnh liệt của những ai ưa mạo hiểm. Trên hành trình chinh phục đỉnh Fansipan, du khách còn có cơ hội khám phá thiên nhiên kỳ thú của dãy núi Hoàng Liên Sơn cùng những cung đường tuyệt đẹp trong du lịch Sapa. Ở độ cao 2.400m, khi gió quyện với rừng cây, du khách như chạm vào mây gần đó.

Từ độ cao 1600m đến hơn 3000m trên đỉnh Phan Xi Păng là quần thể du lịch tâm linh với chùa chiền, thiền viện, tượng Phật Bà Quan Âm khổng lồ, bảo tháp.

Chùa Trình – Tu viện Báo An: Tu viện Báo An hay Chùa Trình nằm ở độ cao 1.604m, thuộc quần thể nhà ga cáp treo Hoàng Liên – điểm đầu của tuyến cáp treo. Để bắt đầu hành trình tâm linh trên đỉnh Fansipan, bạn hãy dành chút thời gian ghé thăm ngôi chùa này và cầu chúc cho một ngày lên núi suôn sẻ.

Con Đường Giác Ngộ của Thanh Vân: Sau khi đến điểm đến là ga đi cáp treo Fansipan, bạn sẽ bắt gặp Con đường giác ngộ Thanh Vân – cổng vào thế giới tâm linh trên núi. Công trình này được xây dựng theo lối kiến ​​trúc tôn giáo vào thời nhà Lý – một triều đại hùng mạnh từ hơn 1000 năm trước khi Phật giáo là quốc giáo ở Việt Nam.

Bích Vân Thiền Viện: Đi qua Con Đường Giác Ngộ, quý khách sẽ tham quan Bích Vân Thiền Viện – một quần thể kiến ​​trúc nằm ở độ cao 3.037m trên núi. Cơ sở hạ tầng tôn giáo này kết hợp 3 ngôi đền với ngôi đền chính là Thiền viện Bích Vân và hai ngôi đền khác – một là Đền thờ Tam Thánh Mẫu và một là Đền thờ Đức Thánh Trần Hưng Đạo. Điểm đặc biệt nhất của khu phức hợp này là nó được xây dựng theo lối kiến ​​trúc thời Trần, tức là ngay sau thời nhà Lý và cũng là thời điểm Phật giáo ở Việt Nam cực kỳ thịnh hành.

Tượng Phật khổng lồ: Ra khỏi khu vực Bích Vân Thiền Viện, bạn sẽ bắt gặp tượng Phật Thích Ca khổng lồ – một công trình đặc sắc đã trở thành hình ảnh tiêu biểu của đỉnh núi Phan-xi-păng bên cạnh. Bức tượng này là một kiệt tác bằng đồng nằm ở độ cao khoảng 3000m trên núi và có chiều cao 21,5m. Tượng Phật được đúc bằng công nghệ hiện đại từ hơn 50 tấn đồng và có 3 tầng. Trong khi pho tượng ngự trên đỉnh là đài sen khổng lồ cao 8m để khiêng kiệt tác, tầng 2 là giảng đường nhỏ và tầng 1 là khu nghỉ ngơi cho du khách ngồi thưởng trà, ăn chay.

Đi bộ ngắm cảnh giữa thiên nhiên

Đối với một lựa chọn thử thách hơn, du khách có thể chọn khám phá thiên nhiên bằng cách đi bộ qua Vườn quốc gia Hoàng Liên, một khu bảo tồn rộng 29,8 ha nằm trong dãy núi Hoàng Liên Sơn. Vùng lõi của Vườn trải dài trên địa bàn huyện Sa Pa và Than Uyên, tỉnh Lào Cai. Vườn nằm ở độ cao từ 1.000 đến 3.000 mét, có rừng nguyên sinh với hệ động thực vật đa dạng. Đây là quê hương của Thác Vàng và Thác Tình Yêu và Núi Phan-xi-păng.

Hành trình lên đỉnh Fansipan có thể kéo dài từ 2 đến 7 ngày tùy theo thể trạng của mỗi người, nhưng đa số những người sức khỏe tốt chỉ mất từ ​​2-3 ngày. Từ đầu cho đến khi đi vào rừng ở độ cao 2.000m, đường không quá khó đi, bạn chỉ cần chú ý một số đoạn dốc cao trơn trượt. Lưu ý cho những ai muốn thực hiện hành trình này cần trang bị cho mình đầy đủ đồ bảo hộ, kỹ thuật leo núi, thiết bị cần thiết và porter chuyên nghiệp thông thạo địa hình và khả năng xử lý nhanh nhẹn.

Khi lên đến độ cao 2m là đoạn đường khó khăn nhất, hiểm trở nhưng bù lại cảnh đẹp đến nao lòng. Núi đứng uy nghi trong gió mặc cho mây bồng bềnh trôi như vuốt ve, vỗ về. Cách đỉnh núi khoảng 300m – cung đường tuyệt vời nhất trong hành trình khi trước mắt bạn là nóc nhà của Đông Dương, là thành quả công sức của bạn. Chặng đường tuy gian nan, nguy hiểm nhưng bù lại là những giây phút mãn nhãn khi chinh phục được “thánh địa”.

Trải nghiệm văn hóa đa dân tộc

Fansipan không phải là điểm thu hút duy nhất ở Hoàng Liên Sơn. Nét văn hóa đặc sắc của các dân tộc Mông, Dao, Xa Phó, Tày Giáy, Kinh, Hoa sinh sống từ lâu đời ở Sa Pa khiến vùng núi Tây Bắc thực sự hấp dẫn du khách, đặc biệt là khách nước ngoài.

Đến Sa Pa, du khách được xem các lễ hội truyền thống của đồng bào các dân tộc như: Xông Đông (xuống đồng); Gầu Tào (lễ hội cầu phúc, cầu sức khỏe của người Mông); Roóng Poóc (lễ hội cầu mùa màng bội thu của người Giáy); Mùa Xòe (lễ hội của người Tày cúng Thần Nông); và Cấp sắc (lễ trưởng thành của người Dao). Các lễ hội, bao gồm các nghi thức thờ cúng, các hoạt động cộng đồng như dân vũ và các trò chơi dân gian, mang đến cho du khách những trải nghiệm đáng nhớ về văn hóa cội nguồn của các dân tộc ở Tây Bắc.

Bản Cát Cát cách thị trấn Sa Pa 2 km là nơi sinh sống của người Mông. Du khách có thể trải nghiệm văn hóa H'mông bằng cách đi bộ xung quanh, xem các hoạt động nông nghiệp hàng ngày của họ, mặc thử quần áo truyền thống, xem họ dệt vải. Đối với một nơi ít khách du lịch hơn, bạn có thể ghé thăm làng Sín Chải, một ngôi làng khác của người H'mông, cách Sa Pa bốn cây số và nằm ngoài đường mòn.

Bản Tả Van cách xa Sa Pa hơn một chút. Bản nằm trong thung lũng Mường Hoa và là nơi sinh sống của người Giáy và các dân tộc thiểu số khác. Nằm dưới chân núi, Tả Van có những ruộng bậc thang tuyệt đẹp chuyển sang màu vàng trong mùa thu hoạch và màu xanh ngọc bích trong thời kỳ gieo trồng.

Ẩm thực - tinh hoa đất trời

Đi du lịch không chỉ là khám phá vẻ đẹp của vùng đất, con người địa phương mà còn là tìm hiểu nét ẩm thực đặc sắc của vùng đất đó. Đến Sapa, bạn có cơ hội thưởng thức nhiều món ăn ngon, độc đáo, mang đậm hương vị của vùng Tây Bắc.

Một số món ăn đặc trưng rất nổi tiếng của người dân nơi đây. Đầu tiên, phải kể đến xôi bảy màu. Có nhiều nhóm dân tộc thiểu số khác nhau ở Sapa dẫn đến sự đa dạng trong ẩm thực. Xôi bảy màu là món ăn đặc trưng của người Nùng sống ở Mường Khương, Lào Cai. Đúng như tên gọi, xôi có bảy màu gồm đỏ, đỏ tươi, hồng, xanh nhạt, xanh lá cây, xanh nhạt và vàng. Để tạo màu cho xôi, người dân nơi đây sử dụng nhiều loại lá cây rừng tự nhiên, mang lại hương vị đặc trưng của núi rừng. Món ăn này thường xuất hiện nhiều nhất phục vụ trong những ngày Tết để mang lại nhiều may mắn.

Tiếp đến, do khí hậu lạnh nên đồ nướng rất được ưa chuộng ở Sapa. Món nào cũng có thể nướng được: từ thịt lợn, thịt gà, trứng vịt lộn, đến ngô, khoai,… Những người bán hàng rong chế biến những xiên này theo nhiều cách khác nhau với các loại gia vị riêng. Vì vậy, dù ăn nhiều món nướng cùng lúc, bạn cũng không hề có cảm giác ngán.

Cơm lam, hay còn gọi là xôi măng, có thể được tìm thấy ở nhiều chợ địa phương và những người bán hàng rong ở Sapa. Nó được chuẩn bị bằng cách cho gạo vào một ống tre, đầu tiên được gói trong lá chuối. Sau đó, những ống tre chưa gạo này được nướng trên than nóng cho đến khi chín. Món ăn này lần đầu tiên được phát minh như một món ăn tiện lợi và di động có thể mang theo trong những chuyến đi dài. Các nhà hàng thường phục vụ cơm lam với thịt heo hoặc gà nướng.

Nếu bạn là một tín đồ ăn vặt, thì Thịt trâu gác bếp chính là dành cho bạn. Thịt trâu gác bếp hay còn gọi là thịt trâu hun khói hay thịt trâu khô. Nó lần đầu tiên được phát minh để bảo quản thực phẩm trong những ngày mưa. Người Thái đen thường ướp thịt với muối, tỏi, tiêu và gừng. Khi ăn thử thịt trâu khô, bạn có thể cảm nhận được mùi thơm đặc trưng từ khói bếp.

Mèn Mén là một trong những món ăn đặc trưng nhất của người H'Mông. Được làm từ ngô địa phương, bánh không chỉ dẻo mà còn rất thơm. Trước đây, người Mông xay ngô bằng cối đá thủ công nên rất mất thời gian. Sau đó, họ trộn bột ngô với nước và đánh tan hỗn hợp này trước khi nấu trên chảo. Kết quả là một hương vị ngọt ngào rất đặc biệt của Men Men. Nó thường được ăn kèm với các loại súp như súp bí ngô hoặc nước hầm xương.

Cách để di chuyển lên dãy Hoàng Liên Sơn

Phương tiện đi Sapa khá đa dạng và bạn có thể chọn từ các tùy chọn bên dưới:

• Xe máy: Cung đường ngắn nhất và dễ đi nhất là Hà Nội - Vĩnh Phúc - Việt Trì - Phong Châu - Đoan Hùng - Yên Bái - Lào Cai - Sapa với tổng cung đường khoảng 360km.
• Xe lửa: Đó là cách an toàn nhất để di chuyển. Các chuyến tàu Hà Nội – Sapa sẽ xuất phát tại ga Trần Quý Cáp lúc 21h hoặc 21h30 tại ga Trần Quý Cáp và trả khách tại ga Lào Cai lúc 6h sáng hôm sau.
• Xe ô tô: Nếu có ô tô, bạn cũng có thể tự lái xe lên Sapa, đi theo đường cao tốc Hà Nội – Lào Cai. Sẽ chỉ mất khoảng 5-6 tiếng là đến nơi.
• Xe khách: Lịch trình di chuyển của các chuyến xe đi Sapa khá dày đặc, trung bình có vài chục chuyến/ngày bắt đầu từ 5h30 và kết thúc lúc 11h45, điều này giúp bạn lựa chọn được thời gian di chuyển sao cho phù hợp.

Để tham quan Hoàng Liên Sơn, du khách cần đến thị trấn Sa Pa bằng xe máy, tàu hỏa, xe khách hoặc ô tô riêng. Quãng đường phượt hơn 300km bằng xe máy từ Hà Nội lên Sa Pa có thể phù hợp với những người thích phiêu lưu mạo hiểm, nhưng đối với khách du lịch thông thường, đi tàu hỏa đến tỉnh Lào Cai rồi tiếp tục đi xe khách đến thị trấn Sa Pa có thể là một lựa chọn tốt. Vé tàu dao động từ 500.000 - 1 triệu đồng (21,44-42,88 USD) từ Hà Nội.Cách thuận tiện nhất là đặt một chuyến xe buýt đêm từ Hà Nội đến Sa Pa có giá 200.000 – 400.000 đồng ($ 8,58-17,15) và đưa du khách thẳng đến thị trấn Sa Pa.

Dãy núi Hoàng Liên Sơn cứ hiên ngang, đứng sừng sững giữa đất trời, ngọn núi thách thức bất kỳ người đam mê leo núi nào. Hành trình chinh phục đỉnh núi Fansipan chắc chắn sẽ là một trong những trải nghiệm khó quên đối với bất kỳ du khách nào. Những món quà mà mẹ thiên nhiên ban tặng cho mảnh đất phương Bắc tổ quốc đã đóng góp một phần không nhỏ trong việc quảng bá hình ảnh du lịch Sapa nói riêng và Việt Nam nói chung đến gần hơn nữa với bạn bè quốc tế.