Cánh đồng Mường Lò với vẻ đẹp bình dị, mộc mạc, luôn là điểm tham quan được du khách ưu ái lựa chọn khi ghé thăm du lịch Yên Bái. Du lịch thung lũng Mường Lò là một trải nghiệm văn hóa để tìm hiểu về văn hóa truyền thống của người Thái và cuộc sống hàng ngày của họ. Hãy cùng VietSense Travel để khám phá rõ hơn về biểu tượng văn hóa của vùng đất miền sơn cước Tây Bắc này nhé.
Thung Lũng Mường Lò trải nghiệm những cung bậc cảm xúc khó quên
Thung lũng Mường Lò ở đâu?
Thung lũng Mường Lò, thành phố Nghĩa Lộ, tỉnh Yên Bái. Đây là thung lũng lớn thứ hai ở miền núi Tây Bắc Việt Nam. Có 17 nhóm dân tộc thiểu số sinh sống trong thung lũng, trong đó người Thái chiếm đa số. Những bản làng Thái bình dị, cầu treo, tắm suối nước nóng, sông Ngòi Thia, di tích lịch sử là những điểm nhấn trong chuyến đi.
Cách thành phố Yên Bái khoảng 80km về phía Tây, thung lũng Mường Lò nằm gọn trong thị xã Nghĩa Lộ và huyện Văn Chấn, một cánh đồng bằng phẳng, lớn thứ hai ở vùng núi Tây Bắc.
Không chỉ là vựa lúa lớn nhất của tỉnh Yên Bái, Mường Lò còn là địa điểm rất hấp dẫn du khách trên hành trình khám phá những điểm đến mới. Thung lũng Mường Lò thu hút du khách bởi nét văn hóa đặc sắc và cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ. Nằm trong huyện Nghĩa Lộ và Văn Chấn, thung lũng Mường Lò là thung lũng lớn thứ hai ở vùng Tây Bắc Việt Nam và cũng là vùng sản xuất lương thực lớn nhất ở miền Tây Yên Bái.
“Mường Lò gạo trắng, nước trong
Ai đi đến đó lòng không muốn về”
Nếu Mù Cang Chải và Tú Lệ là những cái tên đã quá quen thuộc, đã vô cùng nổi tiếng với du khách đến Yên Bái tham quan thì Mường Lộ hiện nay vẫn chưa được nhiều người biết đến trong cộng đồng du lịch. Tuy nhiên nơi đây vẫn sở hữu vẻ đẹp rất riêng, cuốn hút mà VietSense Travel muốn gợi ý cho bạn nếu có hội có thể đến chinh phục, khám phá. Bạn có thể thuận đường đi đến Mù Cang Chải theo Quốc lộ 32 thì sẽ đi ngang qua Cánh đồng Mường Lò để khám phá.
Vẻ đẹp đặc sắc của văn hóa vùng cao
Du khách đến với Mường Lò, sẽ bất ngờ, ngạc nhiên trước vẻ đẹp quá đỗi thanh bình, thơ mộng và êm ả. Những căn nhà nhỏ nằm yên ả bình dị, những rặng cây cao lớn rì rào ban trưa, những người nông dân chất phác ngày ngày chăm chỉ làm việc bận rộn trên những thửa ruộng đang vào mùa thu hoạch, tất cả tạo nên một miền đất thôn dã, yên bình tuyệt đẹp.
Mường Lò là vùng đất hoang sơ, trong lành, được thiên nhiên ưu đãi, ban tặng nhiều cảnh quan phong phú. Mường Lò có lịch sử đấu tranh, yêu nước. Nơi đây còn lưu giữ những giá trị văn hóa truyền thống quý báu của các dân tộc Thái, Mường, Tày. Đến với thung lũng Mường Lò, du khách sẽ trải qua nhiều cung bậc cảm xúc với những tâm trạng khác nhau.
Mường Lò là thung lũng lớn thứ hai trong bốn thung lũng lớn của vùng Tây Bắc, chỉ sau Mường Thanh (tỉnh Điện Biên). Nhưng đứng trên Mường Than (Than Uyên, Lai Châu) và Mường Tấc (Phù Yên, Sơn La). Nơi đây không chỉ là vùng sản xuất lương thực lớn nhất miền Tây Yên Bái. Nơi đây còn nổi tiếng với nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú, khí hậu ôn hòa, thiên nhiên trong lành, hoang sơ và phong cảnh tuyệt đẹp.
Từ trên cao nhìn xuống, cánh đồng thung lũng Mường Lò như một “chiếc chảo” khổng lồ, tạo nên một bức tranh “kỳ vĩ, thanh sơn” hùng vĩ với núi rừng mây phủ, bao quanh là những tán rừng. nước trong xanh, thác đổ từ trên cao xuống chân núi. Rồi lang thang qua cánh đồng, Chuỗi vàng ngàn mây trắng.
Vào mùa xuân, sương mù càng dày đặc, ta như lạc vào chốn “chốn bồng lai tiên cảnh” chứ không phải giữa chốn bồng lai tiên cảnh.
Mường Lò thay đổi liên tục trong năm, khi màu đất, lấp lánh màu nước khi giao mùa. Rồi bỗng khoác lên mình một màu xanh biếc của bầu trời mới rộng lớn, chuyển mình. Mùa thu cũng là lúc cánh đồng thung lũng Mường Lò mang một màu vàng của nắng, của những bông lúa bội thu. Cùng với thiên nhiên và bàn tay con người, cánh đồng thung lũng Mường Lò trở thành một “kiệt tác nghệ thuật” khổng lồ không ngừng biến hóa mang đến những sắc thái, vẻ đẹp khác nhau.
Đi ra khỏi cánh đồng, du khách khám phá những cảnh quan thiên nhiên nổi tiếng khác trong khu vực. Như hang Hổ (xã Sơn Thịnh), suối Mường (xã Đông Khê), suối Thia (Nghĩa Lộ)… tất cả vẫn giữ nguyên vẻ hoang sơ, kỳ vĩ vốn có của thiên nhiên ban tặng.
Sau một ngày dài tham quan, du khách được ngâm mình trong làn nước khoáng nóng ở bản Hốc (xã Sơn Thịnh), bản Bốn (xã Sơn A). Có rất nhiều suối nước nóng ở Việt Nam. Nhưng suối nước khoáng nóng không phải nơi nào cũng có. Du khách chỉ cần ngâm mình vài phút, làn da sẽ trở nên mịn màng và trắng hồng.
Nhiều công trình khoa học đã chứng minh suối nước nóng ở hai bản Hốc và bản Bốn có tác dụng tốt cho sức khỏe: trị viêm da, tiêu viêm, giảm đau, hỗ trợ điều trị các bệnh về xương khớp, giải cảm… Tắm suối từ xa xưa được coi là một nét đẹp văn hóa và vẫn được bảo tồn ở đây cho đến ngày nay.
Cánh đồng Mường Lò bao la mỹ lệ
Mường Lò có địa hình lòng chảo khổng lồ nổi bật xung quanh là núi non xanh tốt hùng vĩ. Từ trên cao nhìn xuống, nơi đây được dãy Hoàng Liên Sơn sừng sững ôm trọn, bên dưới sắc vàng của lúa chín óng ánh và sắc xanh của cây cối của đồi núi đan xen tạo nên một bức tranh thiên nhiên mỹ lệ trải rộng đến tận chân trời xa xôi.
Vùng lòng chảo Mường Lò, từ lâu người dân đã gọi cánh đồng Mường Lò là mảnh đất của gạo trắng nước trong nổi tiếng với hương vị thơm lừng của của món nếp Tú Lệ.
Cũng giống như La Pán Tẩn, Dế Xu Phình vào mùa vàng ruộng bậc thang, tháng 9, tháng 10 Mường Lò lại ánh lên một màu vàng rực rỡ của những cánh đồng lúa chín. Những cánh đồng lúa sóng sánh, dòng suối nhỏ phản chiếu ánh nắng chiều tạo nên một khung cảnh huyền ảo mà không phải ai cũng có thể trải nghiệm ở thành phố.
Khác với những nơi khác, cánh đồng Mường Lò có cảm giác “hiền lành” hơn rất nhiều bởi nó không nằm chênh vênh trên đồi núi hay ẩn mình sâu trong thung lũng. Cũng là ruộng bậc thang nhưng ở Mường Lò lại mang đến cảm giác gần gũi, chỉ cần đưa tay ra là có thể chạm vào nét duyên dáng của “nàng tiên” vùng Tây Bắc.
Vẻ đẹp của cánh đồng lúa chín Mường Lò là một bức tranh thiên nhiên đẹp đến nỗi không một ai nỡ phá hỏng nó và muốn lập tức chụp lại thật nhiều tấm ảnh cùng những thửa ruộng bậc thang giữa núi đồi hùng vĩ. Du khách đến đây không chỉ được đắm mình trong làn gió thơm mùi lúa chín mà còn để lắng nghe những câu chuyện kỳ bí được người dân nơi đây kể, những câu chuyện ngắn về một vùng đất sơn cước tươi đẹp và đầy màu sắc văn hóa. Và cùng với những người dân ở đây trải nghiệm cuộc sống sinh hoạt hằng ngày giản đơn nhưng vô cùng thú vị ở Mường Lò.
Mùi chè shan tuyết quấn quýt những bản làng
Ngay bên cạnh Mường Lò là đồi chè Suối Giàng, nổi tiếng là quê hương của những cây chè cổ thụ hàng trăm năm tuổi, nơi cung cấp loại chè Shan tuyết nổi tiếng. Suối Giàng, nơi cung cấp loại chè Shan tuyết nổi tiếng. Người dân địa phương gọi nó là “trà y học” vì họ tin rằng nó có thể giúp mọi người cải thiện tình trạng sức khỏe của họ.
Những ngôi làng nhỏ và những ngôi nhà gỗ của các nhóm dân tộc Thái và H'mông trong khu vực tạo nên cảnh quan yên bình và thích hợp cho việc khám phá văn hóa đích thực.
Người dân bản ở xã kể lại, khi đó đồng bào Mông còn du canh du cư, thường xuyên phải đối mặt với cảnh nghèo đói. Họ liên tục di chuyển để tìm kiếm một nơi nào đó để định cư và cuối cùng tìm thấy một vùng đất màu mỡ với những khu rừng tươi tốt và những dòng suối dưới chân núi.
Nhóm rất vui nhưng vẫn tiếp tục gặp khó khăn. Con cái của họ được cho ăn mèn mén (bột ngô hấp) và lá xanh từ rừng. Sau khi xem các loài động vật địa phương ăn búp xanh, cả nhóm tò mò cũng đang vừa đói vừa rét, họ liền bứt loại cây này ăn và sau khi ăn xong ngay lập tức cảm thấy sảng khoái và khỏe mạnh. Chính điều kỳ diệu đó mà họ tin rằng trời đã ban ơn giúp đỡ họ, liền quyết định lập bản làng sinh sống ở khu vực này và gọi nơi này là Suối Giàng.
Những chiếc lá tuyệt vời này chúng được đặt tên là shan tuyết và vùng đất là Suối Giàng (Suối Trời). Người dân cho rằng nó có linh khí của trời đất nên chất lượng tuyệt vời. Người dân địa phương coi những cây chè cổ thụ là của trời cho, nhờ có chúng mà nhiều gia đình trở nên giàu có.
Bản làng của người dân tộc Mông nằm giữa những vườn chè bát ngát, như chốn thần tiên được dải lụa xanh rì bảo bọc, ôm trọn bản làng người dân tộc chân chất, hiền lành, đôn hậu này. Vườn chè Suối Giàng xanh tốt, bát ngát mang đến cảm giác nhẹ nhàng thư thái rất thích hợp để nghỉ ngơi thư giãn cho những du khách yêu thích sự bình đạm, đẹp đẽ giản dị của thiên nhiên ghé thăm.
Những cây chè cổ thụ tại Suối Giàng cũng rất kì lạ, chúng sống ở vùng đất núi cao, cây ít tuổi nhất cũng trên trăm năm, còn cây cổ thụ tới hơn 300 năm. Ấy vậy mà vẫn cho ra những búp chè chất lượng không hề suy giảm. Búp non to, mập mạp, vẫn xanh tốt trên những thân chè lớn sần sùi, xù xì, trắng mốc gớm ghiếc, bám chắc rễ trên sườn núi chông chênh, cheo leo tạo thành một vườn chè cổ thụ kì lạ độc đáo. Người ta gọi là chè Shan tuyết vì trên những búp chè còn được phủ bởi một lớp trắng mờ như tuyết phủ ngày đông. Chè sau khi được hái, sẽ đem sao bằng kinh nghiệm và bàn tay khéo léo, điêu luyện của người Mông.
Ngoài ra, bạn còn được hòa mình cùng cuộc sống sinh hoạt hằng ngày của người dân tại đây qua hoạt động hái chè, sao chè, cuối cùng thưởng thức nước chè là thành phẩm do chính tay mình cất công làm ra. Quả là một điểm đến lý tưởng để chúng ta “thải độc” những mệt mỏi, ưu phiền từ cuộc sống nơi phố thị phải không nào!
Du lịch Mường Lò ngoài thưởng thức chè Shan tuyết độc đáo ra, nơi đây còn có rất nhiều món đặc sản mà chỉ có ở những khu vực người dân tộc miền núi phương Bắc mới có và chuẩn hương vị nhất đang chờ đón bạn thưởng thức như: Thịt trâu gác bếp Yên Bái, mèn mén, lợn cắp nách, rượu sắn, rau rừng, rượu ngô, nấm rừng, ... và những món ngon độc lạ vô cùng đặc sắc, hòa quyện cùng hương vị của lá chè cổ như lá chè non kèm các loại rau thơm ăn sống, thịt cuốn lá chè nướng.
Trong đó, thịt trâu hun khói là món ăn ngon nhất khi đi cùng với rượu gạo Tây Bắc. Nó được làm bởi người dân tộc Thái đen ở Nghĩa Lộ. Họ chọn những miếng thịt tươi mềm, cắt thành từng lát mỏng rồi trộn với muối, tiêu, tỏi, ớt bột và hạt mắc ca. Những lát thịt trâu sau đó được ướp và treo lên bằng que. Những que thịt được treo bên trong lò gỗ truyền thống, để trong lửa và khói trong ba ngày. Thịt trâu hun khói phải có màu đỏ bên trong và dai khi căng ra.
Ẩm thực vùng cao mặc dù giản dị, mộc mạc nhưng lại có hương vị cuốn hút, say lòng đến khó quên bởi công đoạn làm nên chúng cũng rất riêng và kì công chỉ tìm được ở đây.
Mường Lò - đậm đà văn hóa bản địa
Nếu cảnh sắc thiên nhiên cuốn hút du khách kéo đến với Mường Lò thì văn hóa, con người mến khách nơi đây níu giữ bước chân của khách du hành. Mường Lò thuộc vùng văn hóa vùng cao Tây Bắc trải rộng từ Văn Chấn, Nghĩa Lộ, Trạm Tấu cho đến Mù Cang Chải – nơi cư trú ngàn đời nay của cộng đồng dân tộc người Thái, Dao, Mông và cũng là mảnh đất có văn hóa bản sắc độc đáo, đậm đà.
Rồi tất cả các luồng văn hóa, bản sắc tốt đẹp ấy hội tụ ở miền đất giao thoa Mường Lò, tạo nên một bức tranh Mường Lò rực rỡ với những mảng màu mang đậm dấu ấn của nhiều dân tộc, người di cư từ tây sang đông, từ đồng bằng lên, từ núi cao xuống. Không chỉ có nếp Tú Lệ dẻo thơm ngọt ngào, tục “tắm tiên” huyền bí, Tú Lệ còn ẩn chứa sự đa dạng trong phong cách sinh hoạt, lối sống, các phong tục, tập quán, trang phục, làn điệu dân ca, … của người Thái, Dao, Mông nơi đây.
Ngoài việc được ngắm nhìn thiên nhiên hoang sơ và cảnh đẹp, đến với Mường Lò, du khách còn được chiêm ngưỡng khám phá những bản làng dân tộc xinh đẹp, trải nghiệm cuộc sống sinh hoạt yên bình ở vùng cao của đồng bào dân tộc Thái đen như học nấu các món ăn Thái, trải nghiệm ở nhà sàn và hòa mình vào cuộc sống bình đạm của người Thái khi ở Mường Lò.
Tại khu vực Mường Lò nói riêng và Nghĩa Lộ nói chung, người dân tộc Thái với những nét văn hóa đặc trưng, trong đó có điệu múa xòe truyền thống vô cùng đặc sắc và đẹp mắt.
Những cô gái Thái mang vẻ đẹp dịu dàng trong tà áo cóm. Trang phục truyền thống này vừa tôn lên vẻ đẹp kín đáo của người con gái, rạng rỡ mà vẫn thanh khiết, đơn thuần của những cô gái đảm đang giỏi giang miền sơn cước vừa đảm bảo sự thanh lịch, thoải mái và khỏe khoắn để họ có thể tham gia việc đồng áng, nấu cơm, dệt thổ cẩm.
Nếu có dịp đến du lịch Cánh đồng Mường Lò vào mùa xuân, ngày rằm hay mùa thu hoạch thì bạn sẽ được hòa mình vào điệu múa, nắm tay nhau thành một vòng tròn lớn của những điệu múa xòe cùng các cô thiếu nữ trong không khí tưng bừng bên đốm lửa trại hân hoan.
Ngoài ra, Chợ Mường Lò nằm ở trung tâm thị xã Nghĩa Lộ cũng là một nét đẹp đặc sắc của Mường Lò và là đầu mối giao thương của miền Tây Yên Bái. Được hình thành từ lâu đời, khu chợ này vừa được sử dụng với mục đích buôn bán các mặt hàng thông thường, vừa là nơi giao thoa văn hóa của các dân tộc anh em. Đến chợ, du khách có thể tìm thấy từ các mặt hàng công nghiệp đến nông sản; từ các mặt hàng thương mại đến các mặt hàng thủ công truyền thống.
Trong những năm gần đây, ngày càng có nhiều khách du lịch và các nhiếp ảnh gia đến đây chụp ảnh để khám phá vẻ đẹp tuyệt vời của ruộng bậc thang, những ngọn núi hùng vĩ ngoạn mục và những đồn điền chè xanh tươi của Yên Bái. Trên đây là những trải nghiệm thú vị mà chúng tôi gợi ý cho bạn khi có cơ hội đến du lịch Cánh đồng Mường Lò Yên Bái. Hi vọng bạn có một chuyến đi trải nghiệm thật nhiều niềm vui và thú vị nơi vùng núi đồi phía Tây Bắc Tổ quốc nhé.