Bình minh lên trên những "dải lụa vàng" quyện màu nắng vàng tươi, gió thu và hương thơm của lúa mới len lỏi từng nếp nhà qua những gánh lúa đong đầy niềm vui và sự phấn khởi trên đôi vai của những người nông dân… Mùa lúa chín vàng no ấm đã về với bà con dân tộc Mông nơi rẻo cao Xím Vàng (Bắc Yên) thanh bình này.

Xím Vàng ở đâu, có gì đẹp?

Từ vị trí trung tâm huyện Bắc Yên, du khách phải vượt chặng đường dài hơn 30km với những đèo dốc quanh co với những khúc cua tay áo thót tim, xã Xím Vàng hiện ra trước mắt chúng ta đẹp tựa bức tranh miền sơn cước hùng vĩ, tráng lệ nhưng vẫn đậm chất thơ. 

Xím Vàng có tổng cộng 321 ha ruộng bậc thang, là một trong những địa phương có diện tích ruộng bậc thang lớn nhất của huyện Bắc Yên cũng như tỉnh hiện tại. Những thửa ruộng bậc thang được hình thành và phát triển từ những thập niên 60-70 của thế kỷ XX, và tiếp tục được mở rộng diện tích từ năm 2010, khi được Nhà nước hỗ trợ kinh phí khai hoang ruộng và sửa chữa, kiên cố hóa các mương nước càng có sự phát triển vượt bậc hơn nữa. Ở huyện Xím Vàng, hầu như bản nào cũng có ruộng bậc thang mênh mông uốn lượn như vậy, nhưng nhiều nhất là ở Sồng Chống, Xím Vàng, Háng Chơ, Háng Gò Bua phát triển nhất.

Nằm ở độ cao gần 1.500m so với mặt nước biển, nhiệt độ mùa đông ở Xím Vàng khá khắc nghiệt và khó khăn, nên ruộng ở đây chỉ cấy được một vụ mỗi năm, bắt đầu từ tháng 5-6 và thu hoạch vào khoảng trung tuần tháng 9 đến tháng 10 hàng năm, đây là thời điểm nhộn nhịp nhất của vùng đất này . Theo bà con tại đây, vì thời tiết ít mưa, họ không cấy đồng loạt mà trồng lần lượt ở chỗ có nước trước sau đó mở rộng ra các khu vực có nước sau. Do lý do này mà lúa tại đây không chín đều cùng một loạt mà sẽ chín dần đến hết tháng 9, nhiều sườn đồi phủ màu vàng óng xen lẫn sắc xanh của lúa chưa chín, cũng có nhiều ruộng đã được gặt xong và phơi đầy rạ mùi hương thoang thoảng dễ nghe.

Săn mùa lúa chín chính vụ ở Xím Vàng

Tô điểm cho bức tranh thiên nhiên là nét đẹp lao động của bà con đồng bào dân tộc Mông cần cù, chịu khó đang cần mẫn trên cánh đồng của mình. Cả năm chỉ có một vụ lúa, vì thế mùa gặt ở Xím Vàng vui như mở hội làng vậy đó. Thấp thoáng trên ruộng bậc thang là những nhóm người già trẻ, gái trai đang tất bật gặt lúa, tuốt lúa, phơi rạ…tuy mệt nhưng lại rất vui. Mồ hôi ướt đẫm từng gương mặt, vạt áo, nhưng ai nấy đều phấn khởi vì bó lúa trĩu hạt trên tay, vui mừng vì một vụ mùa bội thu. Tiếng nói, tiếng cười, những câu chuyện về bữa cơm no những bông lúa trĩu hạt không ngừng được kể ra, chiếc áo mới cho trẻ đến trường cứ vậy rộn rã, vang vọng cả một vùng trời làm không khí trở nên thật phấn khởi. 

Giữa không gian hùng vĩ của núi rừng Tây Bắc, những thửa ruộng bậc thang mềm mại, xếp tầng, xếp lớp men theo sườn đồi cao vút, trải rộng mênh mông tận chân núi, ôm ấp lấy các bản làng, mái nhà đơn sơ tạo nên bức tranh đẹp lạ kỳ.

Không chỉ đem đến niềm vui cho bà con khi thóc, gạo đầy nhà, mùa lúa chín ở Xím Vàng còn trở thành điểm hẹn cực kỳ thú vị cho những du khách phương xa yêu thích khám phá những điều mới mẻ. Đây chính là nơi hội tụ nét đẹp của thiên nhiên hùng vĩ thơ mộng và bàn tay lao động sáng tạo của người dân vùng cao giản dị, mến khách và vui tươi.