Tựa lưng vào dãy núi Nhìu Cồ San quanh năm mây mù bao phủ, Y Tý có độ cao hơn 2.000 m so với mực nước biển. Ở đó mặt trời hiếm khi chiếu sáng tới 12 tiếng đồng hồ, đường lên Y Tý cứ ngoằn ngoèo, chìm vào rừng cây và thấp thoáng  những ngôi nhà ẩn hiện trong mây. Có lẽ vì vậy mà nhiều người đến với Y Tý đều sẽ có cảm giác như đang lạc bước vào một thế giới hoàn toàn tách biệt với những xô bồ, ồn ào của miền xuôi. Nếu bạn có dự định đến Y Tý - Lào Cai thì hãy lưu lại bài viết này để bỏ túi những kinh nghiệm du lịch hữu ích khi tới Y Tý - Lào Cai.

Y Tý ở đâu?

Hẳn ai cũng đã từng nghe đến Y Tý khi tìm hiểu về du lịch Lào Cai, đây là một xã vùng cao thuộc huyện Bát Xát cách thành phố Lào Cai khoảng 80km. Quãng đường tới Y Tý khi đi từ Sapa kéo dài 70km, có phần hơi khó khăn và hiểm trở cho việc đi lại nhưng đây lại là một cung đường tuyệt đẹp hút hồn những ai yêu thích thiên nhiên và có niềm đam mê đi phượt ngắm cảnh núi đồi, ruộng nương ẩn hiện trong những làn mây trắng, khung cảnh tuyệt vời ấy còn đặc biệt rực rỡ hơn khi vào mùa lúa chín. 

Là địa bàn cư trú của đồng bào Hà Nhì, Y Tý mang đậm dấu ấn văn hoá và phong tục độc đáo, không kém phần thú vị của dân tộc thiểu số này. Bạn sẽ được chiêm ngưỡng những nét đẹp riêng biệt của người dân nơi đây thông qua lối sống, sự hiếu khách, trang phục cũng như nền ẩm thực đặc sắc của họ. 

Những căn nhà có kiến trúc lạ mắt với mái được rợp bằng lớp cỏ tranh dày hay những bức tường vững chãi được nén chặt bằng đất mịn đã chống chịu được bao mưa gió sẽ khiến du khách không khỏi ngạc nhiên và thán phục. Thiết kế tài tình với những gian phòng khép kín tiện lợi đã giúp cho những ngôi nhà này vừa ấm áp mỗi độ đông về lại vừa mát mẻ thông thoáng mỗi khi hè sang. Nhìn từ xa, những ngôi nhà nhỏ nhắn của người Hà Nhì trông giống như những cây nấm xinh xắn mọc lên bên sườn núi xanh tươi.

Du lịch Y Tý, bạn đừng vội bỏ lỡ những phiên chợ đông vui của người dân nơi đây, hãy cứ thử dạo quanh để ngắm nhìn những mặt hàng nông sản đa dạng, những cô gái và những chàng trai bản mới lớn còn đang nhìn nhau ngại ngùng e thẹn, những bộ trang phục thổ cẩm tinh tế nhiều màu sắc. Cột mốc giáp biên với Trung Quốc - cột cờ Lũng Pô cũng là một điểm đến mà bạn cần phải tới tham quan và chiêm ngưỡng, bởi đây chính là cửa ngõ đầu tiên nơi con sông Hồng chảy vào đất Việt. 
Mỗi độ lúa chín, khi những bông lúa trĩu hạt nghiêng mình báo hiệu một mùa màng bội thu, những thửa ruộng bậc thang mênh mông như được khoác lên mình một màu áo mới rực rỡ vô cùng, nhìn xa xa cứ như những thác vàng của thiên nhiên đang tuôn chảy dưới bầu trời cao mây trắng bồng bềnh. Hẳn chính những khung cảnh nên thơ ấy đã trở thành sức hút kéo du khách trăm ngả về đây ngắm nhìn. Y Tý còn được xem là “thánh địa săn mây” của những bạn trẻ yêu thích khám phá.

Thời điểm lý tưởng du lịch Y Tý

Du lịch Y Tý vào mùa nào cũng đẹp, mỗi mùa Y Tý lại đẹp theo một cách riêng, để cho bạn được thoả sức ngắm nhìn và có những trải nghiệm không hề nhàm chán. Vào mỗi một thời điểm, thiên nhiên Y Tý lại như vẽ ra một bức tranh phong cảnh mới mẻ không hề trùng lặp, bạn không nên bỏ lỡ bất cứ mùa nào và có thể thực hiện các chuyến đi vào mọi lúc trong năm. 

• Mùa lúa chín: Giữa tháng 8 đến tháng 9 hàng năm tại Y Tý là khi vào mùa lúa chín vàng. Ở thời điểm này Y Tý đẹp quyến rũ ngây ngất lòng người với màu vàng và hương thơm của lúa chín, trải rộng bát ngát khắp các thửa ruộng bậc thang và nương rẫy của bà con dân tộc vùng cao. Nắng thu dịu nhẹ không gay gắt và những áng mây bồng bềnh uốn lượn như đang chơi đùa đuổi bắt trên các ngọn núi cao sẽ tạo nên một khung cảnh mê đắm lòng người. 

• Mùa săn mây: Săn mây Y tý là khoảng thời gian kéo dài từ tháng 9 tới tận tháng 4 năm sau, du khách có thể thoải mái sắp xếp lịch trình để đi bắt trọn những khung cảnh đất trời chìm trong biển mây trắng xoá.
• Mùa nước đổ: Một trong những thời điểm được yêu thích khi tới Y Tý là khoảng thời gian từ tháng 5 đến tháng 6, mùa hè cũng những cơn mưa lớn đem đến một nguồn nước dồi dào mạnh mẽ cho đồng ruộng, cũng là lúc bà con vùng cao tiến hành chuẩn bị cho một vụ mùa mới. Mùa nước đổ là lúc các thửa ruộng tạo nên những gam màu không đồng đều tạo nên sự đẹp mắt và nhìn như những miếng thổ cẩm khổng lồ được trải dài trên mặt đất. Khi các ruộng được đổ ngập nước, cũng là lúc lũ trẻ cùng nhau ra chơi vui đùa xua đi nỗi vất vả mệt nhọc của việc đồng áng. 

Đường đến Y Tý

Có rất nhiều cách đến với Y Tý, xong mọi người thường lựa chọn việc di chuyển đến Lào Cai bằng xe giường nằm hoặc tàu hoả rồi thuê xe đi Y Tý để được phượt một cách thoải mái. Ngoài ra bạn cũng có thể tới Y Tý bằng các phương tiện cá nhân hoặc thuê ô tô.

Có 2 con đường để di chuyển tới Y Tý cho du khách lựa chọn là Lào Cai - Bát Xát - Trình Tường - Y Tý và Lào Cai - Sapa - Mường Hum - Y Tý. Kinh nghiệm du lịch Y Tý khuyên bạn nên lựa chọn tuyến Lào Cai - Bát Xát vì đường đi từ Sapa sẽ gập ghềnh khó khăn hơn.

Địa chỉ lưu trú tại Y Tý

Bạn có thể thuê nhà dân bản địa để qua đêm với mức giá rất rẻ, ngoài ra còn có thể trải nghiệm dịch vụ tắm lá của người Dao đỏ chỉ với 40k/người để cảm nhận sự thoải mái, thư giãn. Bên cạnh đó, du khách cũng có thể lựa chọn thuê các nhà nghỉ hoặc homestay trên Y Tý. 

Gợi ý một số homestay tại Y Tý: 

• Homestay Minh Thương
• Homestay Y Tý - Cô Si
• Homestay Y Tý Clouds
  …

Điểm checkin ở Y Tý

• Các cột mốc biên giới Việt Nam Trung Quốc: Chuyến hành trình tới thăm Y Tý là cơ hội cho du khách được chiêm ngưỡng các cột mốc có ý nghĩa lịch sử quan trọng, là mốc đánh dấu chủ quyền quốc gia, là những sự hi sinh của cha ông ta phải đánh đổi để giữ gìn từng tấc đất. 
• Nóc nhà Y Tý Lào Cai chính là Núi Lảo Thẩn, đây là nơi lý tưởng để du khách ngắm nhìn cảnh đại ngàn mây bay bao phủ, là nơi các bạn có thể leo núi, đi bộ khám phá thiên nhiên. Đỉnh ngọn núi sừng sững giữa đất trời xuyên qua mây trắng tạo nên cảm giác bí ẩn kích thích sự tò mò. Ở đây có phong cảnh thiên nhiên mê đắm lòng người. 
• Ngã ba Lũng Pô là một địa điểm không thể bỏ lỡ khi tới Y Tý. Đây là nơi con sông Nguyên Giang của Trung Quốc giao hoà với sông Lũng Pô chảy vào Việt Nam, là sông Hồng, cũng là nơi đã ghi dấu bao máu xương của những người lính biên phòng A Mú Sung đã đổ xuống để bảo vệ miền biên cương của tổ quốc.
• Xã A Lù Y Tý là một nơi bạn có thể chiêm ngưỡng những nét đẹp đơn sơ mộc mạc trong đời sống thường nhật của người dân vùng cao hiếu khách và thưởng thức vẻ đẹp hùng vĩ, hoang sơ của thiên nhiên chưa bị xâm phạm bởi cuộc sống hiện đại xô bồ. 
• Khung cảnh mây mù huyền ảo bao bọc quanh năm với khí hậu ôn đới của xã cùng cao Ngải Thầu sẽ là thứ khiến bạn bị thu hút khó quên. Khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp kích thích sự khám phá của những du khách yêu thích trải nghiệm mới lạ cũng là nơi phù hợp để các bạn săn mây. 
• Thung Lũng Thề Pả là nơi có cảnh quan hữu tình, thơ mộng, là công trình biết bao năm tháng của người dân tộc H’Mong và Hà Nhì. Đây là sự kết hợp hài hoà giữa vẻ đẹp của tự nhiên với bàn tay và khối óc của con người. 
• Những phiên chợ Y Tý nằm ở trung tâm xã, được họp mỗi tuần một lần vào thứ 7, đây không chỉ là nơi diễn ra các hoạt động mua bán trao đổi hàng hoá mà còn là điểm đến hấp dẫn được du khách ưa chuông. Chợ phiên còn là một bầu không gian văn hoá độc đáocủa những người dân tộc vùng cao. 
• Dền Sáng là vùng đất ghi đậm dấu ấn văn hoá của người Dao đỏ. Bạn có thể tận hưởng không gian núi rừng tự nhiên trong lành mát mẻ vừa khám phá được những nét đặc trưng của dân tộc Dao đỏ

Trải nghiệm Y Tý 3 ngày

• Ngày đầu tiên: Cuối ngày thứ 6 bạn có thể bắt xe khách giường nằm lên Lào Cai
• Ngày thứ hai: Lào Cai – Bát Xát – Trịnh Tường– Y Tý

Du khách sẽ mất khoảng 1 ngày cho quãng đường kéo dài 80km xuất phát tại thành phố Lào Cai. Quãng đường này đảm bảo cho du khách có thể khám phá rất nhiều địa điểm hấp dẫn tại Y Tý.

• Ngày thứ ba: Du khách có thể tiếp tục hành trình tới Sapa hoặc quay trở về Lào Cai

Nếu tiếp tục du lịch đến Sa Pa, du khách có thể dành thêm một ngày để du lịch Sa Pa và lên xe quay trở về Hà Nội.

Nếu trở về Lào Cai, du khách có cơ hội tham gia phiên chợ Mường Hum nhộn nhịp của người dân tộc vùng cao trước khi trở về thành phố Lào Cai bắt xe trở lại Hà Nội.

Món ngon nhất định phải thử

Nền ẩm thực Tây Bắc trước nay đã vô cùng nổi tiếng gần xa, đến với Y Tý, du khách có thể thưởng thức những món ăn chỉ có tại núi rừng Tây Bắc được chế biến bởi chính tay những người dân bản địa. Những món ăn ngon cũng sẽ là thứ thu hút và giữ chân những người lãng khách.

• Thắng Cố: Nếu có dịp du lịch Tây Bắc, du khách đừng nên bỏ lỡ món ăn này vì đây chính là món ăn đặc trưng và thể hiện bao tinh tuý ẩm thực vùng núi cao. Đây là món ăn vô cùng thơm ngon và là ẩm thực truyền thống của người Mông, được làm từ thịt ngựa, nội tạng của ngựa kết hợp với các loại gia vị độc đáo. Món ăn này không chỉ có thịt ngựa mà còn có thể được biến tấu thành thịt bò, trâu, dê. 
• Nấm hương rừng Y Tý: Những cơn mưa mùa hạ rơi xuống cũng là lúc những cánh rừng bắt đầu được mọc lên những cây nấm hương, người dân tộc nơi đây đi hái nấm về chế biến và còn để bán, du khách có thể thưởng thức và mua về làm quà cho người thân, bạn bè.
• Bia Hà Nhì: Đây là loại bia được chế biến cầu kì và thủ công từ mọi công đoạn bởi người dân tộc Hà Nhì. Uống vào những ngụm bia được làm hết sức công phu sẽ khiến bạn khó quên và trầm trồ bởi sức hấp dẫn của nó.
• Lợn cắp nách: Nói đến ẩm thực Tây Bắc ta không thể không nhắc tới Lợn cắp nách. Đây là món đặc sản nổi tiếng mà bạn không nên bỏ lỡ, thịt lợn rất ngon vì loài lợn này được nuôi bằng những nguyên liệu tự nhiên không công nghiệp hay tăng trọng. 
• Lạp xưởng lợn đen: Du khách rất yêu thích món ăn này vì nó được chế biến từ thịt lợn đen, sấy khô ở nơi gác bếp có hương vị đậm đà, thơm ngon.

Những địa điểm ăn uống ngon

Lựa chọn những nhà hàng, địa điểm ăn uống là một vấn đề quan trọng trong tất cả các chuyến đi chơi, du lịch. Vietsense Travel xin được gợi ý cho du khách một số địa điểm sau: Nhà hàng Tùng Thủy - Mường Hum, Nhà hàng Lâm Huy, Nhà hàng Hồng Hoa…

Đặc sản làm quà khi du lịch Y Tý

Đến với Lào Cai bạn sẽ không phải đắn đo suy nghĩ quá nhiều trong việc lựa chọn các loại quà về cho người thân và bạn bè vì ở đây có rất nhiều đặc sản cho bạn lựa chọn:
-  Gạo séng cù có hương vị thơm ngon, dẻo ngọt, hàm lượng dinh dưỡng dồi dào, là đặc sản nổi tiếng tại Lào Cai.

• Mận hậu Bắc Hà là một trong những đặc sản được ưa thích vì là thứ quả ngon, giòn, bồi bổ sức khoẻ.
• Tương ớt Mường Khương có hương thơm đặc trưng và vị cay nồng đậm đà, khi ăn thắng cố không thể thiếu loại gia vị này.
• Rượu ngô Bắc Hà được nấu bằng loại ngô trên các ngọn núi đá, có hương thơm và nồng độ mạnh. 

Một số lưu ý khi đi du lịch Y Tý

• Chú ý và theo dõi dự báo thời tuyết thường xuyên để du lịch trải nghiệm vào những ngày trời đẹp, tránh những ngày mùa  mưa dễ sạt lở.
• Mang theo các loại giấy tờ tuỳ thân để tiện cho việc lưu trú, thuê xe và trình báo khi cần thiết. 
• Mang theo các món đồ bảo hộ để tránh gặp rủi ro, nguy hiểm khi lái xe. 
• Chuẩn bị trang phục phù hợp với từng thời điểm để không bị cảm lạnh hay say nắng.
• Chuẩn bị những nhiên liệu dự trữ, thức ăn khô, nước và có thể là cả nồi nhỏ để sử dụng khi cần thiết. 

Trên đây là những kinh nghiệm du lịch hữu ích cho bạn mà Vietsense Travel muốn cung cấp để các bạn có thể tận hưởng một chuyến du lịch Y Tý Lào Cai trọn vẹn, thú vị và ý nghĩa!