Chỉ khi chính thức đặt chân xuống Cappadocia, mọi người mới biết vùng đất nổi tiếng tại Thổ Nhĩ Kỳ này rộng lớn và nhiều điểm tham quan đến nhường nào. Nơi đây không chỉ có núi non trùng điệp với những dạng địa hình, địa chất vô cùng lạ mắt hiếm nơi nào trên thế giới có được, mà còn nổi tiếng bởi từng thung lũng lớn nhỏ với những phong cảnh đặc thù và những nét văn hóa rất riêng không thể trộn lẫn. Trong bài viết hôm nay các bạn hãy cùng Vietsense travel tìm hiểu xem thử tại thung lũng Zelve có gì đặc biệt mà thu hút khách du lịch đến vậy.

Khám phá thung lũng Zelve kỳ lạ

Có gì tại Thung lũng Zelve?

Hàng ngàn tu viện lớn nhỏ trong núi đá

Nếu thung lũng Đỏ (Red Valley) nổi tiếng với những rặng đá có sắc đỏ kỳ ảo dưới ánh mặt trời, thung lũng Pasabag nổi tiếng với những cột đá hình nấm biểu tượng cho cả xứ sở xinh đẹp Cappadocia thì thung lũng Zelve lại nổi tiếng trong cộng đồng du khách với quần thể các tu viện đào sâu trong núi đá vô cùng đồ sộ, uy nghiêm và không kém phần huyền bí.

Theo lịch sử ghi lại, vào rất nhiều thế kỷ trước, Zelve vẫn được biết đến là một thị trấn rất phồn thịnh với cộng đồng dân cư theo đạo Thiên Chúa giáo sinh sống đông đúc và có nền kinh tế ổn định. Hàng ngàn tu viện lớn nhỏ được xây dựng bên trong lòng núi đã được tạo tác nhằm phục vụ cho một dòng tu khổ hạnh phát triển rất mạnh vào thời kỳ đó và cũng là điểm đến vô cùng tuyệt vời cho du khách ngày nay. Cuộc đời của các chủ nhân tu viện bó hẹp trong cộng đồng tu hành bởi đây chính là đức tin duy nhất của họ thời bấy giờ. Những người tu đạo này đã sống một cuộc đời cực kỳ thanh đạm và dành phần lớn thời gian trong ngày cho việc cầu nguyện để có được trạng thái thanh tịnh nhất trong tâm hồn.

Trong những căn phòng là loạt tranh tường bằng màu nước sống động miêu tả cuộc đời của Chúa lúc còn tại thế, đây có lẽ là thứ cầu kỳ nhất tại nơi sinh hoạt hằng ngày của họ. Nơi ẩn cư của các tu sĩ có cấp bậc cao nhất trong những tu viện luôn nằm gần đỉnh các cột đá cao chót vót qua đó khẳng định vị thế của họ. Nhưng cũng phải nói rằng để có thể lên những căn phòng chỉ đủ chỗ cho một người này thật vất vả, nhưng bù lại, khi lên đến nơi đây rồi thì khung cảnh thiên nhiên bao la khoáng đạt khiến du khách cảm thấy mình dường như cũng tạm rũ bỏ được chút bụi trần và tiến vào một không gian vô cùng thanh bình, tự tại!

Tuy nhiên vì đã xảy ra những thay đổi về chính trị, tôn giáo và cả những thay đổi về địa chất khiến thung lũng Zelve bây giờ chỉ còn là một ngôi làng nhỏ hoang vắng không người ở, có lẽ những hình ảnh quá khứ rực rỡ một thời của thung lũng này khi xưa vẫn được các tu viện lặng lẽ cất giữ qua ngày qua tháng một cách thầm lặng.

Tại đây còn có ngôi nhà thờ trong hang đá lớn và lâu đời nhất trong khu vực, đó là nhà thờ đặt theo tên Hoàng đế Nicephorus Phocas, đây là địa chỉ tham quan nổi tiếng không kém phần các tu viện. Khi vào bên trong nhà thờ chúng ta sẽ thấy bức chân dung Nicephorus Phocas và gia đình ông được đặt ở vị trí trang trọng nhất.

Làng cổ Cavusin

Cách Zelve không xa chính là ngôi làng Cavusin. Bất kỳ ai khi đi ngang qua nơi dây đều phải nán lại thăm ngôi làng này một chút vì ấn tượng với bức tường đá khổng lồ được sử dụng làm khu cư trú của người dân từ bao đời nay mà không nơi nào trên thế giới có được.

Phóng tầm mắt để ngắm nhìn bức tường đá khổng lồ, cao đến cả trăm mét lỗ chỗ những hốc đá như tổ ong, bên trong có những ngôi nhà và nhà thờ mang phong cách Hy Lạp mà người dân bản địa vẫn thường sinh hoạt tại đó. Nếu bạn nhìn thật kỹ, sẽ có cảm giác như do bị đục khoét quá nhiều lỗ nên bức tường đá dường như sắp sập xuống vì không có gì chống đỡ nó. Và trên thực tế đúng là có chuyện như vậy xảy ra đấy !

Có tất cả ba lối vào, dẫn đến ba gian nằm song song gần như tách biệt, du khách có thể khám phá tất cả chúng. Trước đây, khi chưa có những biến đổi lớn thì các gian ngăn cách bởi các cột, nhưng do những trận mưa lớn đổ xuống đã làm xói mòn các khối đá khiến đất rơi xuống lấp đầy đất đá ở đây. Dường như nhìn thấy sự nguy hiểm rình rập từ công trình này, dân làng Cavusin liền từ bỏ những ngôi nhà đá và di dời xuống phía dưới để tiếp tục sinh sống, xây dựng những ngôi nhà ngay trên mặt đất bằng phẳng và để lại một khối đổ nát như những gì chúng ta được thấy ngày nay.

Làng mới Cavusin mang đến cho du khách khi đến tham quan một cảm giác cực kỳ yên tĩnh. Người dân nơi đây sống chủ yếu bằng nghề làm nông và nhiệt tình đón tiếp những lượt du khách đến tham quan ngôi nhà của mình. Trong làng hiện nay còn có quán trà kiểu truyền thống nho nhỏ nằm cạnh vài tiệm bán đồ lưu niệm đơn sơ do những người dân lập nên, đây cũng chính là địa điểm mà những người đàn ông thường ngồi tán dóc. Những cụ bà đôn hậu trong trang phục kiểu Hồi giáo với khăn trùm đầu hoa văn màu sắc ngồi hóng mát trước hiên nhà cũng là một hình ảnh cực kỳ xinh đẹp mà du khách có thể bắt gặp khi đến đây tham quan. Phía xa xa là cánh đồng, những chú cừu no béo đang chăm chỉ gặm cỏ. Khung cảnh yên bình nơi đây, có lẽ chính là liều thuốc giúp chúng ta gạt bỏ những áp lực, mệt mỏi.

Những địa điểm nổi tiếng khác gần thung lũng Zelve

Thung lũng Ihlara và tu viện Selime

Cách thung lũng Zelve và ngôi làng Cavusin xinh đẹp không quá xa, thung lũng Ihlara hoành tráng nhưng không kém phần bí hiểm. Thung lũng Ihlara được tạo nên bởi bụi núi lửa do đó, đất đá ở đây có màu đỏ rực, khác biệt. Nơi đây lẽ nên được gọi là đại vực mới đúng bởi dải đất đầy cây cối xanh tươi này được bao bọc giữa hai bờ vách dựng đứng cực kỳ nguy hiểm. Địa hình chia cắt mạnh mẽ thành những đường gồ ghề ra vào giống như bậc thang mang đến cảm giác mong muốn chinh du khách đến đây khám phá.

Hiện lên giữa thung lũng là hình ảnh những dòng suối xanh mát uốn lượn quanh bãi đá sỏi huyền bí và những hàng cây cổ thụ mang đến cảm giác phong tình vạn chủng. Thung lũng Ihlara cũng đang sở hữu vài trăm nhà thờ được đục trong vách đá dựng đứng chứng tỏ được sức sáng tạo của văn minh nhân loại.

Các công trình kiến trúc đó đến ngày nay đều đã gần 2 ngàn năm tuổi, nay chúng đã trở nên hoang phế cạnh những hốc đá vuông vức được dành làm chỗ ở cho bồ câu từ thời xa xưa. Tại thung lũng còn tồn tại đến ngày nay một quần thể tu viện lớn có tên là Selime. Để vào được tu viện Selime, du khách cũng chẳng có cách di chuyển nào khác ngoài bám chắc vào những tảng đá dựng đứng để từ từ vào tới nơi.

Chính vì lý do đó mà du khách lại càng thấy khâm phục ý chí, sức sáng tạo của người xưa khi làm được những thánh đường đẹp lung linh với quy mô trong lòng đá như vậy.

Đô thị Derinkuyu

Cappadocia là địa chỉ đã được tổ chức UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới trước đó, có lẽ là bởi từng tấc đất, từng ngọn núi ở đây đều là sản phẩm kết tinh độc đáo của tự nhiên và trí tuệ của con người. Tại đây có rất nhiều thung lũng đỏ rực là sản phẩm của núi lửa phun trào hàng nghìn năm về trước, trong khi núi đá lại là sự kết tủa của một thứ hợp chất kỳ lạ mà con người bao đời nay vẫn luôn tò mò muốn biết, ở bên ngoài cứng cáp, bên trong xốp mềm. Chỉ cần chúng ta lấy dao cạo nhẹ vào thành đá có thể thấy những mủn đất mềm xốp, những hạt bụi trắng li ti cực kỳ đẹp mắt. Có lẽ vì đặc tính này mà cư dân ở đây đã xây dựng được nhiều thị trấn trong lòng núi, dưới đất sâu và trang trí chúng bằng những hoạ tiết tỉ mỉ,  xinh đẹp.

Trong thời gian khoảng 1 ngàn năm kể từ sau Công nguyên, cộng đồng Thiên Chúa giáo tại đây đã phải cùng nhau liên tục trốn tránh quân La Mã rồi quân Ả Rập tiến đánh đồng thời duy trì đức tin của mình. Vì thế vào thời kỳ đó những người dân trong vùng xây đến hơn 40 đô thị dưới lòng đất để có thể sinh sống và tránh né kẻ địch của mình. Trong đó lớn nhất là đô thị Derinkuyu với mười tám tầng cực kỳ cao, chiều sâu lên đến 85 mét. Đô thị này được xây dựng với sức chứa 20 ngàn dân cùng hàng vạn gia súc có thể nuôi nhốt ở đây, Derinkuyu đáp ứng đầy đủ các chức năng của một đô thị thời xưa: có phòng lạnh trữ thịt tươi để phục vụ nhu cầu ăn uống, có nhà thờ, có cả nhà… xác để chứa xác chết của những người hi sinh trong trận chiến của mình.

Thành phố nổi tiếng này còn có lối đi thông với vài thành phố lân cận được đào để thuận tiện cho việc truyền thông tin. Ngày xưa dân nơi này sống và diễn ra các hoạt động văn hóa tâm linh trên mặt đất là chính, những thị trấn dưới lòng đất như Derinkuyu chỉ là một giải pháp để giải quyết tình thế nguy cấp, nhằm tránh khỏi sự truy quét của thế lực bên ngoài và đảm bảo an toàn cho cuộc sống của mình.Những người dân nơi đây không lường trước được rằng giải pháp “tạm thời” mà họ sử dụng đó lại dai dẳng kéo dài đến hơn một thiên niên kỷ mới kết thúc!

Điểm đặc biệt nhất trong những thành phố này chính là hệ thống ống thoát khí để tránh cho chỗ trú ngụ bị bí bách, ẩm thấp nếu phải sinh hoạt tại đây trong thời gian dài. Mỗi một cột khí chòi lên cao là một cột đá mảnh khảnh không có gì đặc biệt, họ gọi đó là các fairy chimney (ống khói thần) để mang đến sự sống cho hàng trăm, hàng nghìn con người bên dưới.

Thung lũng Zelve hay những địa điểm tham quan khác ở đây mang đến cho chúng ta những cảm nhận tuyệt vời về đất nước Thổ Nhĩ Kỳ. Không chỉ là hình ảnh những đường phố trung tâm xa hoa lộng lẫy mà còn là những dấu tích của lịch sử và văn minh loài người. Vietsense Travel hy vọng đây sẽ là điểm đến tuyệt vời bạn và những người đồng hành của mình trong hành trình khám phá của mình.