Tam Đảo từ lâu đã được biết đến là điểm đến phải đến ở miền Bắc Việt Nam với những cảnh đẹp và thời tiết thoải mái qua mọi thời điểm trong năm. Hơn nữa, nơi đây còn có nhiều món ăn đặc sản để du khách thưởng thức

Su su

Tam Đảo từ lâu đã được biết đến là điểm đến phải đến ở miền Bắc Việt Nam với những cảnh đẹp và thời tiết thoải mái qua mọi thời điểm trong năm. Hơn nữa, nơi đây còn có nhiều món ăn đặc sản để du khách thưởng thức. Su su là món ngon nổi tiếng nhất của Tam Đảo mà ai đi xa về cũng mua về cho gia đình và bạn bè.

Nhờ thời tiết mát mẻ nên cây su su phát triển nhanh, khỏe quanh năm mà không cần thuốc trừ sâu. Su su Tam Đảo không chỉ nổi tiếng tươi, sạch mà còn có hương vị đặc biệt. Nó là thành phần cho nhiều công thức nấu ăn dễ dàng nhưng ngon miệng. Do đó, mặc dù đôi khi giá đắt, nó luôn được bán chạy. Trước đây, người dân nơi đây trồng su su để lấy quả bán nhưng với sự sáng tạo của người nông dân, ngọn su su đã trở thành món ngon của Tam Đảo. Quả su su luộc sẽ ngon hơn khi ăn cùng với lạc rang mặn. Ngọn su su thường được xào với thịt bò, dùng để làm gỏi,… Su su tươi ngon, ngọt và giòn luôn nên rất ngon.

Màu cây su su giờ đã phủ khắp núi rừng Tam Đảo. Đó là một bức tranh xanh và mát mẻ tuyệt vời. “Dãy núi su su” tô điểm thêm vẻ yên bình, trong lành cho vẻ đẹp của Tam Đảo. Nếu có dịp ghé thăm Tam Đảo, bạn đừng quên mua su su về làm quà cho gia đình và bạn bè. Bạn có thể mua nó ở chợ hoặc từ những người bán hàng rong. Một kg su su có giá từ 15.000 - 20.000.

Gà đồi

Gà đồi Vĩnh Phúc là loại gà không bị nhốt trong lồng mà được chăn thả tự  nhiên trên đồi với màu lông đỏ hoặc đen, chân vàng. Do phải  kiếm ăn thức ăn tự nhiên và hoạt động  mạnh, thịt của chúng trở nên dày dai và ngọt hơn thịt gà bình thường. Bạn có thể tìm thấy gà đồi trong thực đơn của hầu hết các nhà hàng ở Tam Đảo. Chúng cũng có sẵn ở chợ địa phương (còn sống) và chợ (đã nấu chín). Giá một suất gà đồi nướng đất sét là 250. đêm 000 đồng rất phù hợp để ăn cả gia đình hoặc mua về làm quà cho người thân và bạn bè.

Lợn mán - Đặc sản miền núi phía Bắc Việt Nam

Một loại lợn đặc biệt được lai giữa lợn thường và lợn rừng. Chúng còn nhỏ, được thả tự do kiếm ăn trong rừng. Thịt của chúng ít mỡ, thơm và mềm, có thể dùng làm nhiều  món ăn khác nhau. Lợn mán Tam Đảo được chế biến thành nhiều món ăn ngon như: món hấp, nướng, xào lăn, rựa mận, tiết canh…thịt lợn  mỏng và dai, không siêu nạc, không nhiều mỡ. Ăn không ngấy, không hôi, càng nhai càng ngọt, chế biến món nào cũng thơm ngon, đậm đà. Quý khách có thể đặt mua cả con  (6 – 8 kg) nếu trong đội có từ 8 - 10 thành viên. Nhà hàng sẽ chuẩn bị cho bạn một bữa tiệc với các món ăn được nấu từ lợn. Giá khoảng 300.000 đồng một ký thịt.

Ngoài lợn mán, bạn có thể ghé chợ Tam Đảo và gọi vài xiên thịt lợn đồi, vừa nướng vừa ăn tại chỗ với mức giá khoảng 15.000 đồng/xiên. Kêu thêm một ống cơm lam nướng là đã đủ cho một bữa ăn hoàn hảo.

Thịt tái bò kiến đốt

Cái tên nghe có vẻ kỳ lạ nhưng nó mô tả cách nấu món ăn này: Thịt nóng của một con bê vừa mới giết mổ được treo trên cây gần tổ kiến và để cho kiến cắn thịt. Các loại thịt sau khi rửa sạch sẽ được nướng trên than thành thịt bò đỏ au. Điểm đặc biệt của món ăn này là mỗi loại kiến sẽ cho một hương vị và hương vị khác nhau. Gắp một miếng thịt, cuốn thêm các loại rau thơm, chấm với thứ nước chấm sóng sánh, bạn sẽ cảm nhận sự hòa quyện giữa mùi thơm độc đáo của thịt, vị chua, ngọt, chát rất thú vị. Món này còn hơn khi được thưởng thức trong không khí mát lạnh của núi rừng Tam Đảo. Bạn có thể tìm món ăn này trong một số nhà hàng đặc sản hoặc phải đặt trước, giá khoảng 350.000 đồng một kg thịt

Cá bống suối Tam Đảo

Người dân địa phương xây dựng các đập nông nghiệp để nuôi cá bống cát hoang dã trong rừng. Không có quá nhiều nơi để bạn có thể tìm thấy chúng nên món ăn này là món bạn không nên bỏ qua.

Cá bống suối chỉ to bằng hai ngón tay, ăn có vị thơm ngon. Cá bống suối được chế biến thành các món: nướng, chiên hoặc nấu tương. Hay thưởng thức món cá tầm là đặc sản của Tam Đảo, loại cá này rất bùi và dai. Bạn có thể chế biến các món ăn từ cá này: canh cá tầm, gỏi cá tầm, cá tầm hấp, cá tầm nướng muối ớt…

Măng rừng Tam Đảo

Thay vì gọi là trúc, dân Tam Đảo gọi đây là cây sặt. Măng rừng Tam Đảo chủ yếu là măng sặt và măng nứa. Măng ở đây có kích cỡ ngang cái chuôi liềm và dài hơn gang tay là người ta có thể chặt mang về chế biến.

Thứ măng rừng này vốn đã thơm ngon hương vị tự nhiên, nay qua bàn tay của những người dân vùng cao càng trở nên ngon lạ. Sau khi hái măng về, người ta bóc nõn, bỏ hết các lớp vỏ rồi luộc sơ qua, sau đó ngâm nước muối một lúc cho thật sạch. Lúc này mới thực sự đem măng đi luộc chín và dọn ra ăn kèm với mắm tôm. Tưởng như giản dị vậy thôi mà ai ăn măng rừng Tam Đảo một lần là nhớ mãi. Vị măng thoảng hương núi rừng, nồng nồng nơi cánh mũi, mềm nhưng không bở, sần sật nhưng không dai. Mắm tôm được chế biến khá cầu kỳ: mắm tôm loại ngon pha thêm rượu 45 độ (để mắm chín), vắt chanh, đánh cho sủi bọt, thêm 2 - 3 lát ớt thật cay thơm. Đĩa măng luộc mềm xếp ngay ngắn, tròn lẳn, vàng mượt, khi ăn cầm bằng tay chấm thẳng vào bát mắm tôm cắn từng đoạn một. Nếu ai ăn bằng đũa hay dùng dao cắt nhỏ từng miếng vừa ăn thì sẽ không “đúng điệu” ăn măng Tam Đảo. Cái thú thưởng thức măng rừng phải đi kèm với ăn bốc, như vậy mới hiểu được văn hóa ẩm thực của người vùng núi.

Đối với món măng chua, người dân Tam Đảo cũng bóc nõn, bỏ vỏ, ngâm nước muối, chần qua nước sôi rồi mang để vào bình to (họ thường làm một lúc số lượng lớn). Cho giấm, ớt tỏi vào theo liều lượng tùy thích của người dùng rồi để ít ngày là có thể dùng được, hơn nữa lại có thể giữ được măng thơm ngon dài ngày. Măng rừng muối chua đậm vị, thơm nồng dọn ra ăn kèm trong bữa cơm rất hợp, đặc biệt là dùng chung với thịt vịt, thịt ngan.

Người dưới xuôi khi đến thăm Tam Đảo đã được thử qua măng rừng thì ai nấy đều muốn mang vài hũ măng chua về dùng dần, vừa ăn vừa nhớ vùng đất sương mù với văn hóa ẩm thực độc đáo.

Bánh cuốn Tam Đảo

Chỉ một bát nước chấm chua ngọt hoặc sang hơn là bát canh gà, quả trứng chiên, thịt heo luộc thì có thể xong ngay bữa sáng, nhưng người ta thường kết hợp thưởng thức bánh quấn với thịt lợn đồi nướng xiên – đặc sản ngon tuyệt ở xứ sở mây mù Tam Đảo. Món thịt này sử dụng nguyên liệu là những con lợn rừng chính gốc được săn bắt rồi làm rào thả nuôi trong rừng sâu, rất ngọt thịt và săn chắc. Nhờ ăn rau, củ, rễ cây trong rừng mà lợn đồi Tam Đảo cũng không lo vướng phải các vấn đề về vệ sinh an toàn thực phẩm. Lợn đồi mới mổ được lựa những phần thịt ngon nhất, thái mỏng, ướp gia vị đặc trưng của người miền núi, xiên vào que tre rồi mang lên nướng trên lửa than. Toàn bộ thịt được nướng thơm vàng và cho vào bát nước chấm nấu với nước mắm, đường và giấm. Khi người ăn nhấc đũa lên và gắp từng miếng bánh quấn chấm vào bát nước chấm kèm thêm miếng thịt lợn rừng nướng thì thôi rồi. Cảm giác ngon và hương vị đặc trưng của món bánh quấn Tam Đảo như dần thấm vào vị giác nên món đã ngọn lại còn ngon hơn bao giờ hết. Đây chính là điểm khác biệt giữa bánh quấn Tam Đảo và bánh quấn ở các vùng miền khác. Vậy nên khi một lần đến Tam Đảo hãy nhớ món bánh cuốn huyền thoại này nhé.

Xôi đen

Người Tam Đảo có rất nhiều món ăn độc đáo. Chỉ riêng xôi nếp cũng đã có rất nhiều loại, từ xôi vàng với quả dành dành, xôi xanh với nhiều loại lá rừng đặc sản, xôi tím với quả khoé, xôi đỏ với quả gấc, xôi hồng với quả rôm,…Đặc biệt xôi đen.

Không phải ai cũng có cơ hội nếm thử món ăn hấp dẫn này của Tam Đảo, mà phải may mắn gặp dịp. Món xôi này được nấu khá kỳ công, người ta sẽ ngâm gạo nếp trong 2-3 ngày cho ngậm nước, căng tròn rồi đem trộn với nước lá lau xau, lá bánh tet giã nhuyễn để tạo nên màu đen ánh xanh rất tự nhiên và bóng bẩy.

Sau đó, gạo sẽ được đem đi đồ thành xôi như các món xôi thông thường. Món này không chỉ có hương thơm quyến rũ, vị ngọt, ngon, dẻo tự nhiên mà còn rất tốt cho hệ tiêu hóa, chữa đau đầu, thiếu máu, nên rất được ưa thích. Du khách đến Tam Đảo, nếu may mắn có thể bắt gặp món này tại chợ đêm hay các nhà hàng đặc sản. 

PV : Bùi Thị Mỹ Hà

BT : Đặng Thị Hải Hà