Cũng có những đặc điểm tương tự như nền văn minh Maya hay người Puebloans đã sinh sống trong hàng trăm ngôi nhà cheo leo trên vách đá cao chọc trời ở di tích cổ Mesa Verde nổi tiếng trong giới khảo cổ, sự biến mất đột ngột của vương quốc Angkor huy hoàng rực rỡ một thời của đất nước Campuchia cho đến bây giờ vẫn là một dấu hỏi lớn đối với các nhà sử học vẫn không thể nào tìm ra được lý do. Có thể du khách không biết rằng dấu tích tích hiếm hoi về đế chế lừng lẫy một thời này đã được các nhà khảo cổ học tìm thấy trong rừng sâu là cố đô Koh Ker, đây cũng chính là địa điểm đã lưu giữ không biết bao nhiêu bí mật về quá khứ đã bị thời gian chôn vùi mà chúng ta vẫn đang cố gắng tìm hiểu. Chính vì vậy trong bài viết này hãy cùng Vietsense travel tìm hiểm về thủ đô bị lãng quên này trước khi chuyến tham quan của du khách được bắt đầu nhé!
Cố đô Koh Ker – Thủ phủ bị lãng quên của Campuchia
Tìm hiểu về Cố đô Koh Ker
Koh Ker được biết đến chính là một thành phố cổ ngày nay đang thuộc địa phận của xã Srayong, huyện Kulen, cách Siem Reap 100km đường đi nên du khách có thể dễ dàng đến nơi đây tham quan, khám phá. Du khách sẽ rất ngạc nhiên rằng không có bất cứ thị trấn nào gần đó trong bán kính 50km xung quanh khu vực này, ngôi làng gần nhất là Sra Yong cũng cách 8km nên nơi đây giống như một thành phố biệt lập bị con người Campuchia bỏ quên vậy đó.
Vào năm 928 của thế kỷ thứ 10, Vua Jayavarman IV đã chính thức ra quyết định dời thủ đô của Đế chế Khmer hùng mạnh mà mình đang cai trị từ Angkor đến Koh Ker, cách đó khoảng 60km để bắt đầu cho quá trình phát triển đất nước hoàn toàn mới. Cho đến ngày nay, các học giả dành cả đời để nghiên cứu công trình này vẫn không biết tại sao lại có sự thay đổi đột ngột này. Hơn nữa, thoe nghiên cứu thì chúng ta cũng có thể thấy được rằng thủ đô cũ này cũng là nơi có một trong những công trình kiến trúc có rất nhiều điểm khác thường nhất của khu vực nhưng cũng không thể nào lý giải được.
Và trong khi cố đô Koh Ker sẽ chỉ là thủ đô trong hai thập kỷ không quá lâu so với lịch sử của một quốc gia như Campuchia, tuy nhiên khi nhìn vào thời gian này có lẽ du khách sẽ cảm thấy thật đáng kinh ngạc là có rất nhiều công trình kiến trúc và tác phẩm điêu khắc ngoạn mục đã được xây dựng trong khoảng thời gian ngắn ngủi như vậy đấy. Là một công trình kiến trúc khổng lồ đã ngủ yên trong rừng sâu gần một thiên niên kỷ và hầu như đã bị người dân tại Campuchia lãng quên, cố đô yểu mệnh này hiện nay hiện lên trong tầm mắt của du khách đến tham quan đó chính là hình ảnh đã được bao phủ bởi cây cối cho đến khi được phát hiện gần đây và đã trở thành điểm đến vô cùng thích thú khi đến tham quan.
Nhưng chúng ta có thể thấy được rằng khác xa một cố đô Angkor đông đúc, cho đến nay Koh Ker hoàn toàn không bị ảnh hưởng bởi du lịch đại trà hay sự can thiệp quá nhiều của con người và các thiết bị hiện đại. Ngày nay có rất ít xe có thể đưa du khách đến với Koh Ker, hầu hết mọi người đều di chuyển đến đây bằng xe máy hoặc theo tour đặt riêng bắt đầu từ Siem Reap để có thể đặt chân được đến nơi này dù chỉ một lần trong đời.
Di chuyển thế nào để đến được cố đô Koh Ker?
Đường đến Koh Ker ngày nay du khách có thể thấy là tương đối dễ đi vì các phần của con đường đều được nhà nước Campuchia tiến hành trải nhựa nhưng tốt hơn hết là mọi người nên đi sớm để có đủ thời gian trong một ngày tham quan của mình để có thể quay lại Siem Reap trong ngày bạn nhé. Hiện nay không có bất kỳ một phương tiện giao thông công cộng cho khách du lịch lựa chọn để có thể đến tham quan nơi này nhưng mọi người cũng có thể dễ dàng bắt taxi và ô tô để đến tận chân Koh Ker mà không cần tốn quá nhiều thời gian trong lịch trình của mình.
Con đường để có thể đến với Cố đô Koh Ker ngày nay đang dẫn qua một trong những vùng nghèo nhất và rất xa của đất nước Campuchia nên đời sống ở đây còn rất đơn sơ. Mọi người cần biết một điều khi đi du lịch ở đây chính là những khu rừng nằm dưới sự kiểm soát của quân Khmer trong cuộc nội chiến nên không giống những khu rừng khác mà các bạn đã được đi quan trước kia. Do khai thác gỗ bất hợp pháp trong thời gian quá dài, bây giờ những khu rừng này hiện nay trông giống như vùng đất bụi, rừng nguyên sinh ở trong tình trạng rất nghèo nàn nên mang đến cảm giác hoang sơ, trống trải cực kỳ khó chịu.
Nếu mọi người lựa chọn bắt đầu xuất phát từ thành phố Preah Vihear thì chỉ mất từ 80 – 90 phút đi xe máy là có thể đến được địa điểm tham quan này. Giá thuê xe tầm 15$ cho mỗi chiều nhưng du khách cũng có thể thương lượng nếu biết tiếng Campuchia để có thể tiết kiệm chi phí đến mức có thể bạn nhé.
Đến Cố đô Koh Ker tham quan những gì?
Hiện tại nơi này đang có sự tồn tại của hệ thống 20 ngôi đền ở Koh Ker mở cửa cho khách trong nước và quốc tế có thể đến đây tham quan, hầu hết chúng đều là những công trình kiến trúc có vị trí địa lý nằm gần đường vành đai bao quanh hồ chứa trước đây có tên là Rahal Baray nên có thể dễ dàng di chuyển đến đây trong thời gian ngắn. Xung quanh hệ thống này còn có sự tồn tại của nhiều ngôi đền khác, du khách sẽ ngạc nhiên khi tại đây hiện tại đang có tổng cộng hơn 180 công trình kiến trúc nhưng mọi người chắc chắn không thể đến được cũng không ai cho đến vì cố đô Koh Ker tọa lạc ở vị trí trung tâm của khu vực nội chiến khốc liệt trước đây nên còn sót lại khá nhiều bom mìn sẽ ảnh hưởng đến sự an toàn của bất cứ ai trong chúng ta.
Thăm quan tại khu đền chính Prasat Thom
Để có thể di chuyển được vào khu đền chính, khi đến đây tham quan sẽ phải trả 10 USD phí vào cửa tại ki-ốt cách đó 7km và di chuyển nhanh chóng vào bên trong khu đền chính này. Khi đến đây mọi người sẽ nhìn thấy trước mắt mình đang có một loạt các ngôi đền đứng sừng sững từ lâu đời ở đó, hầu hết đều được xây bằng gạch và hầu như còn nguyên vẹn trước sự tàn phá khốc liệt của thời gian.
Khi được đứng trước những ngôi chùa, du khách mới có thể cảm nhận hết được vẻ đẹp thực sự của địa điểm đã từng là cố đô của một triều đại huy hoàng rực rỡ nhất Đông Nam Á trong những năm tháng quá khứ kia, tuy rằng hiện tại nơi đây chỉ còn giống như một bức tranh cổ kính với nhiều cây cối mọc um tùm đã bị con người lãng quên vậy đó.
Đền Neang Khmau nổi tiếng
Khu phức hợp Koh Ker ngày nay chúng ta được ghé thăm đang nằm dọc theo một con đường mòn dài khoảng 3km nên xung quanh có rất nhiều điểm tham quan có cảnh vật không tệ. Ngôi đền đầu tiên mà du khách có thể thấy khi bước vào đây đó chính là Neang Khmao nằm trên đỉnh một ngọn đồi nhỏ quay mặt về thành phố Angkor theo hướng tây với khung cảnh yên bình, cổ kính. Đền này được được xây dựng với chiều cao 20 mét và giống như một bảo tháp nếu nhìn từ phía xa . Neang Khmao được bao quanh bởi một thành lũy bằng đá ong vô cùng chắc chắn và độc đáo, có tổng diện tích lên đến 44 mét vuông và cao 2 mét bao bọc xung quanh.
Đền Prasat Thom ở cố đô Koh Ker
Khi chúng ta đứng nhìn từ xa, ngôi đền Prasat Thom này có hình dạng giống như một ngọn đồi nhỏ đứng sừng sững ở đó vì nơi đây đã hoàn toàn được bao phủ bởi rừng xanh mà mẹ thiên nhiên ban tặng là hàng rào để bảo vệ nơi này. Tuy nhiên, bạn cũng nên biết rằng nó thực sự là một bảo tháp có độ cao lên đến 35 mét được làm bằng đá sa thạch cực kỳ kiên cố. Prasat Thom mà chúng ta đến tham quan ngày nay có tất cả bảy tầng, mỗi tầng có chiều cao khoảng 5m, sân thượng rộng 2 mét và cầu thang 55 bậc lên đỉnh tạo nên hình dáng vô cùng đặc biệt cho kiến trúc nơi đây. Nếu có thể đứng nhìn từ đỉnh của kim tự tháp này, du khách chắc chắn có thể nhìn thấy toàn bộ khung cảnh rừng nguyên sinh hùng vĩ mênh mông dưới kia với ngọn núi Dangrek ở phía xa, biên giới Thái Lan ở phía bắc của khu vực này cũng như dãy núi Koulen cách đó khoảng 70km về phía nam mà trước đó chúng ta không thể nào hình dung ra được.
Thăm quan đền Prasat Pram tại Cố đô Koh Ker
Nếu chúng ta có thể biết rằng nơi đây đã từng bị lãng quên trong khoảng thời gian 1000 năm thì việc bị xem như nơi sinh trưởng và trú ngụ của cây cối cũng không có gì lạ khi nhắc đến những ngôi đền ở đây. Nhưng lại lạ ở chỗ, những bảo tháp này vẫn chưa từng sụp đổ dù phải chịu sự phá hủy khốc liệt của thiên nhiên.
Prasat Pram từ lâu đã được biết đến chính là khu phức hợp có năm tòa tháp được bao quanh bởi một thành lũy được xây dựng vô cùng kiên cố nhưng hai trong số đó những tòa tháp đó ngày nay đã bị bao phủ bởi gốc cây cổ thụ qua hàng ngàn năm tuổi đến mức không thể thấy rõ hình dạng ban đầu. Ba tháp còn lại ngày nay đang quay mặt về phía đông là đền thờ, hai tháp còn lại quay mặt về phía tây là thư viện trong quá khứ khi Koh Ker chính là thủ đô của đế chế Khmer hùng mạnh nhưng biến mất mà không có một lý do nào để lý giải kia.
Trải nghiệm tại đền Prasat Krahom
So với tất cả các di tích còn sót lại cho đến ngày nay ở Koh Ker, Prasat Krahom (có nghĩa là Đền Đỏ) được biết đến khi là công trình kiến trúc có quy mô xây dựng lớn thứ hai. Ngôi đền được người dân Campuchia lúc bấy giờ tiến hành xây dựng bằng gạch và có hình dạng giống như một kim tự tháp nên nhìn tư xa nó mang đến cảm giác rất trang nghiêm, trang trí bằng một tác phẩm điêu khắc hình cánh sen cao 20 mét độc đáo nổi bật giữa rừng già.
Bên trong ngôi đền ngày nay du khách có thể thấy là đang thờ có tượng thần Shiva cao 3m với tám cánh tay và bốn đầu cực kỳ quyền lực và uy nghiêm. Tuy nhiên cho đến hiện tại thì bức tượng đã bị hư hại nghiêm trọng, chỉ còn lại một số bộ phận nên du khách đến đây có thể sẽ tiếc nuối khi không được ngắm nhìn nó toàn bộ.
Tham quan Đền Prasat Leung
Cách khu đền chính Prasat Thom mà chúng ta đã tìm hiểu ở trên chỉ 1km nếu di chuyển về hướng đông bắc, Prasat Leung chính là ngôi đền có quy mô có vẻ nhỏ so với những ngôi đền khác ở cố đô Koh Ker mà chúng ta có thể thấy được ngày nay và có hình dạng giống như một khối lập phương được tạo nên từ những khối đá khổng lồ. Tuy nhiên ngày nay ngôi đền đã trở thành điểm thu hút khách du lịch đến tham quan đất nước Campuchia nhất quần thể di tích cố đô ngày đó và nơi đây cũng chính là địa điểm đang đặt bức tượng Shiva Linga lớn nhất.
Hơn nửa, khi đến đây du khách có thể cảm nhận được bầu không khí xung quanh trôi đi cực chậm rãi giống như là ngôi đền này muốn đưa chúng ta có thể quay trở lại những tháng ngày rực rỡ cũ xưa trong ký ức của nó còn tồn tại đến tận hôm nay.
Đền Prasat Op On cổ kính
Ngôi đền này có một điều đặc biệt là nó chỉ có đúng một tháp duy nhất. Người ta suy đoán rằng công trình kiến trúc nổi tiếng này có thể được xây dựng sau triều đại của Vua Jayavarman IV nhưng vẫn trong thế kỷ thứ 10 nên mang đặc trưng rất rõ ràng của thời kỳ này.
Chỉ một bảo tháp nhỏ bé được xây dựng độc lập như vậy nhưng chính nó cũng đã đứng vững giữa đất trời hàng nghìn năm qua mà không biến mất bởi sự tàn phá của thời gian, chính điều này cũng cho chúng ta thấy được và trầm trồ về trình độ xây dựng của người Khmer cổ thật đáng khâm phục phải không nào.
Điều thú vị mà du khách sẽ thấy được khi đến đây, đó chính là trong khi Koh Ker chỉ hoạt động như một thủ đô của Campuchia trong khoảng 20 năm không quá dài những địa điểm này lại không bị bỏ hoang khi vị trí quyền lực chuyển về Angkor như chúng ta đã tìm hiểu ở trên. Trong khoảng thời gian sau đó các vị vua vẫn tiếp tục tiến hành xây dựng các cấu trúc mới cho nơi này không ngừng nghỉ trong thời gian rất dài.
Tham quan Đền Prasat Damrei
‘Damrei’ hay còn được biết đến với ý nghĩa là con voi và ngôi đền này dành riêng để người dân thờ cúng vị thần Shiva cũng như con trai của ông là thần voi Ganesha vô cùng linh thiêng trong quần thể Cố đô Koh Ker. Hiện tại khi đến tham quan du khách vẫn có thể thấy ở đây vẫn còn bức tượng voi khá nguyên vẹn chưa bị hư hại quá nhiều nhưng đương nhiên không thể che dấu được dấu vết của thời gian tàn phá qua hàng nghìn năm qua.
Đền Prasat Khnar uy nghiêm
Prasat Khnar ngày nay vẫn được biết đến là một ngôi đền khá bí ẩn. Các học giả chuyên nghiên cứu về lĩnh vực này hiện nay tin rằng ở đây từng có một chiếc bệ lớn đặt tượng Linga đồ sộ cao tới 3 mét vô cùng khổng lồ và độc đáo. Tuy nhiên, vì đã trải qua thời gian hàng nghìn năm nên nơi này đã đổ nát đến mức không thể nhìn ra hình dạng ban đầu nên không thể nào xác định một cách chính xác được.
Ở bên cạnh, du khách chắc chắn cũng sẽ tìm thấy hình khắc điêu luyện về các loài động vật và các vị thần trên đá cực kỳ tinh xảo. Nói chung, chúng ta có thể khẳng định một điều rằng những bức hình chạm khắc trên đá như thế này (trái ngược với những bức tượng độc lập mà bình thường du khách vẫn thấy) là khá hiếm tại các di tích cổ của người Khmer còn tồn tại cho đến ngày nay.
Hồ Rahal Baray nổi tiếng tại quần thể Cố đô Koh Ker
Rahal Baray từ lâu đã được du khách trong nước và quốc tế biết đến như là một hồ nước nhân tạo với chiều dài lên đến 1.200 mét và chiều rộng 550 mét rất là rộng lớn. Có người tin rằng Baray này chính là công trình được bắt tay vào xây dựng đầu tiên ở Koh Ker, thậm chí trước cả những ngôi đền vì nước chính là yếu tố quan trọng để duy trì sự sống tại đây.
Hiện nay Rahal gần như khô cạn không còn một chút nước nào và địa điểm này cũng được bao phủ bởi cỏ trong rừng nhưng nếu có dịp chúng ta vẫn có thể nhìn thấy những bông hoa nở trên mặt nước vào mùa mưa hàng năm.
Tham quan Đền Boeng Mealea
Khi trở về từ cố đô Koh Ker, du khách nhất định phải nên ghé thăm đền Beng Mealea xinh đẹp này, ngôi đền này nằm cách Siem Reap khoảng 68km nếu du khách di chuyển phía đông bắc. Nơi đây cũng đã được xem là phiên bản hoàn hảo nhất của đền Angkor bởi vì có những nét đặc trưng vô cùng nổi bật.
Chắc có lẽ sẽ không có một ai có thể tin nổi bên dưới vẻ đổ nát của đền Beng Mealea ngày nay mà chúng ta nhìn thấy đó lại chính là nơi an nghỉ của vị vua quan trọng nhất trong lịch sử Vương triều Angkor, người đã tạo ra những bước tiến quan trọng của vương triều này trong quá khứ.
Qua những tư liệu cổ mà các nhà nghiên cứu tìm thấy cũng như các bia ký còn sót lại ngày nay, người ta mới biết Boeng Mealea chính là địa điểm dùng để chôn cất thi hài vua Suryavarman II cũng như là nơi đã mai táng hết tất cả vàng bạc châu báu của một vương triều đã mất có giá trị vô cùng khổng lồ. Nhưng do chiến tranh vào giai đoạn sau này diễn ra triền miên, khu đền lại bị con người lãng quên và cho đến thời điểm hiện tại, địa điểm này giống như viên ngọc ẩn bên trong rừng già chờ chúng ta đến khai phá và bung tỏa vẻ đẹp vốn có của nó.
Bí ẩn về Vương triều đã mất tại Cố đô Koh Ker
Ngày nay du khách có thể biết đến một cố đô của Vương quốc Angkor rực rỡ đã từng bị con người lãng quên trong một khu rừng xa xôi hàng nghìn năm và bị thời gian tàn phá khốc liệt với hàng trăm ngôi đền đổ nát có rất là nhiều, cũng có những ngôi đền đang còn nguyên vẹn, bị cướp bóc cũng có rất là nhiều tại đây. Vật liệu chính mà người Campuchia ngày xưa dùng để xây dựng nên những di tích vĩ đại này chủ yếu chính là gạch và một loại vữa được làm từ nhựa cây vô cùng bình thường mà các nhà nghiên cứu vẫn đang tìm hiểu. Điều đáng chú ý mà du khách hay những người muốn tìm hiểu về Cố đô Koh Ker đó chính là những ngôi đền này đã đứng vững như thế nào trước sự hủy diệt của thời gian hàng nghìn năm dài đằng đẵng và đoạn lịch sử nào của Khmer đã bị che giấu trong nhiều thế kỷ đang chờ những người sau này đến khám phá?
Theo các bản khắc còn sót lại cho đến ngày hôm này, có hơn mười nghìn người sống trong khoảng thời gian hơn 20 năm tại hoàng thành Koh Ker và đã tạo nên một quần thể khổng lồ với hơn 180 ngôi chùa khi nơi này là thủ đô cũng đã có thấy được trí tuệ của người xưa đáng sợ như thế nào. Chúng ta cũng sẽ rất hoài nghi là vì sao có một số lượng khổng lồ như vậy, nói biến mất là biến mất không còn chút vết tích nào, con người nói lãng quên là lãng quên được sao? Hay nơi này cho đến ngày nay vẫn còn có bí mật gì đó vô cùng huyền bí mà chúng ta chưa từng được biết đến nhưng nó cũng đã vĩnh viễn bị chôn vùi với thời gian tại đất nước Campuchia nhỏ bé nhưng lại vô cùng đặc biệt này?
Chuyến tham quan đến Cố đô Koh Ker chắc chắn sẽ mang đến cho các bạn những trải nghiệm và kiến thức “có một không hai”. Vietsense travel cũng mong rằng với những thông tin trên có thể giúp mọi người có cho mình một chuyến đi thật ý nghĩa và tuyệt vời bạn nhé!