Lễ hội vía bà Chúa Xứ Núi Sam từ lâu cũng được biết đến chính là một trong những nét tín ngưỡng văn hóa độc đáo được lưu truyền từ đời này sang đời khác của người dân Châu Đốc nói riêng và của miền Nam nước ta nói chung. Cũng chính vì như thế mà mỗi khi có được cho mình dịp du lịch An Giang được diễn ra vào tháng 4 âm lịch, du khách cũng hoàn toàn có thể tham dự và hành hương trong lễ hội này cùng với những người bạn đồng hành của mình. Hãy cùng Vietsense travel đi tìm hiểu để biết thêm những thông tin thú vị về lễ hội này ngay trong nội dung bài viết dưới đây các bạn nhé!

Nguồn gốc về sự ra đời của lễ hội bà Chúa Xứ Núi Sam

Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam ngày nay đã và đang được diễn ra ở thành phố Châu Đốc đã có nguồn gốc từ rất lâu đời, chính lễ hội này cũng đã mang trong mình những yếu tố có thể nói chính là đậm bản sắc văn hóa dân tộc của cư dân vùng sông nước Nam bộ được truyền thời từ xưa cho đến ngày nay.

Có lẽ cũng chính vì như thế mà vào thời gian ngày 19/12/2014, Lễ hội vía Bà Chúa Xứ Núi Sam đã chính thức được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch quyết định đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia vì những giá trị mà nó mang đến. Ngoài ra, chúng ta cũng có thể thấy được rằng vào năm 2016 hoạt động này cũng đã chính thức được tổ chức thế giới UNESCO vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại cũng đã phần nào khẳng định được những đóng góp của nó cho nền văn hóa của đất nước ta có đúng không nào?

Ý nghĩa đặc biệt và những giá trị to lớn của lễ hội vía bà Chúa Xứ Núi Sam

Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam ngày nay không thể không nói là đang chứa đựng trong mình rất là nhiều những dấu ấn lịch sử giai đoạn người Việt sinh sống tại vùng đất An Giang trù phú và dễ mến đó. Được biết thì đây cũng chính là một trong những lễ hội truyền thống được người dân tại mảnh đất này tiến hành giữ gìn và thực hành qua nhiều thế hệ đã qua, chính nó cũng đã góp phần không hề nhỏ vào việc có thể thể hiện được bản sắc và sự kế tục những giá trị mà thế hệ trước mang đến của cộng đồng người Kinh sinh sống tại nơi đây ngay trong tiến trình giao lưu văn hóa, chính trị, kinh tế với những dân tộc và tộc người khác trên cùng lãnh thổ mà chúng ta có thể kể đến như là người Hoa, Khmer, Chăm và nhiều nền văn hóa khác nữa.

Không chỉ có như vậy thông qua Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam cũng đã góp phần không hề nhỏ vào việc chúng ta cũng hoàn toàn có thể cùng với nhau đồng hành và gắn kết với đời sống tinh thần của người dân Châu Đốc tại mảnh đất này, đồng thời chính lễ hội này cũng đã giúp người dân sinh sống tại nơi đây có thể phần nào tiến hành các công tác trong việc lưu giữ những giá trị lịch sử của cha ông đã mang đến cho những lớp người sau này ngay trong hành trình khai mở vùng đất phía Tây Nam của Tổ quốc vô cùng giá trị trước đó. Ngoài ra, chúng ta còn có thể thấy được một điều đó chính là cho đến ngày nay thì Miếu Bà Chúa Xứ còn gần với chùa Huỳnh Đạo nên du khách mỗi khi có cơ hội đến nơi đây đều có thể dễ dàng viếng thăm và hành hương sau khi tham gia lễ cũng giúp cho hành trình tham quan, khám phá của mình thêm phần ý nghĩa đấy nhé!

Truyền thuyết được lưu truyền lại về bà Chúa Xứ Núi Sam

Có thể các bạn không biết nhưng theo những truyền thuyết còn sót lại cho đến ngày nay, thì chính thức là vào giai đoạn năm 1820 – 1825, khi xảy ra sự kiện đó chính là đội quân Xiêm xâm chiếm nước ta đã bắt gặp 1 pho tượng đá lớn ngự đến đỉnh núi Sam vào thời bấy giờ. Vì có sự cản trở này trên đường hành quân nên chúng cũng đã ra sức khiêng xuống núi nhưng đến một đoạn thì vào lúc này tượng Bà bỗng nặng trĩu, cho dù có huy động bao nhiêu quân lính thì cũng không thể nào nhấc lên được. Trong số quân lính đó có một người trong số đó vì quá tức giận nên chính tay mình cũng đã làm gãy cánh tay trái của Bà nhưng thật không may là ngay lập tức đã phải chịu sự trừng phạt vì hành động bất kính mà mình đã làm ra.

Trong một khoảng thời gian sau, tượng Bà linh thiêng này cũng đã hiện về trong giấc mơ của nhiều người dân đang sinh sống ngay tại trong làng, tượng bà này cũng đã tự xưng là Bà Chúa Xứ cũng chính vì như thế mà tên lễ hội mới có được cái tên như ngày nay chính là vậy đó. Chính tượng bà này cũng đã báo mộng rằng hãy khiêng tượng xuống núi lập miếu thờ cúng nơi người dân đang sinh sống, chỉ có như vậy thì Bà sẽ bảo vệ dân làng khỏi giặc xâm lược và phù hộ cho mưa thuận gió hòa cho người dân sinh sống trong vùng này.

Sau khi có sự kiện này xảy ra vì nghe theo những gì mà Bà đã báo mộng, cả làng cũng đã tiến hành hợp sức lại cùng nhau để có thể nhanh chóng khiêng tượng Bà Chúa Xứ xuống núi ngay sau đó, tuy nhiên cũng không hiểu sao đến cả những thanh niên lực lưỡng được cử đến khiêng tượng thì đều không thể nào nhấc pho tượng này lên được. Lúc bấy giờ, đã xuất hiện một cô gái tự xưng là Chúa Xứ Thánh Mẫu đã chỉ bảo cho người dân nơi đây rằng tượng của Bà chỉ cần 9 cô gái đồng trinh khiên thì mới có thể nhấc lên được. Quả nhiên, khi nghe lời chỉ bảo của cô gái này thì sau đó 9 cô gái đồng trinh đã có thể di chuyển Bà một cách dễ dàng mà không cần phải tốn quá nhiều công sức. Sau khi đã di chuyển xuống đến khu vực của chân núi, tượng Bà vào lúc này lại bỗng trở nên nặng không thể di chuyển tiếp được như lúc trước. Từ đó, dân địa phương sinh sống tại nơi đây cũng đã nhanh chóng hiểu rằng đây chính là vị trí bà Chúa chọn và lập miếu thờ như chúng ta có thể đến thăm viếng ngày nay.

Thời gian và địa điểm tổ chức Lễ hội bà Chúa Xứ hàng năm 

Thông tin về thời gian diễn ra lễ hội hàng năm

Thời gian: Lễ hội này được bắt đầu từ ngày 23/04 đến 27/04 âm lịch hằng năm nên du khách hãy sắp xếp thời gian hợp lý để có thể tham gia nhé!

Nơi diễn ra lễ hội có gì đặc biệt?

Địa điểm diễn diễn ra lễ hội: Ngay tại Miếu Bà Chúa Xứ Núi Sam Châu Đốc, tỉnh An Giang ngày nay.

Như chúng ta cũng có thể thấy được thì vào những ngày thường khi không có tổ chức lễ thì ngay tại khu vực của Miếu Bà Chúa Xứ Núi Sam cũng đã có rất là đông đảo các tín đồ Phật tử từ khắp mọi miền vẫn luôn đang ngày đêm ghé thăm, thành kính cúng bái để bày tỏ đức tin và tấm lòng thành kính của mình. Sở dĩ du khách thấy được rằng tại nơi đây hàng năm đều có thể thu hút nhiều người đến vậy là do những tín phật nào mà đã từng đến cúng bái cầu may mắn, tài lộc hay bình an cho bản thân hay những người thân yêu của mình thì những người đó đều được bà Chúa phù hộ và rất linh nghiệm vì thế được rất nhiều người tin tưởng. Ngoài ra, chúng ta cũng có thể thấy được rằng đặc điểm của kiến trúc nơi đây cũng rất ấn tượng khi mang đậm màu sắc Ấn Độ nên cũng đã thu hút được rất nhiều người đến tham quan và chiêm ngưỡng cũng chính là vì như thế đấy.

Lễ hội bà Chúa Xứ Núi Sam hàng năm có những nét gì đặc sắc?

Phần lễ của lễ hội được diễn ra như thế nào?

Du khách khi tham gia cũng có thể thấy được rằng hoạt động này hàng năm đều được tiến hành diễn ra với những nghi thức chính có thể kể đến như là: Lễ phục hiện với mục đích là tiến hành rước tượng Bà xuống miếu thờ, Lễ Tắm bà, hay là Lễ Thỉnh sắc thần ông Thoại Ngọc Hầu, ngoài ra trong phần này còn có cả Lễ Túc yết và Lễ Xây chầu, Lễ Chánh tế và Lễ Hồi sắc cũng được người dân nơi đây tổ chức vô cùng trang trọng và linh thiêng.

Chúng ta cũng có thể thấy được rằng nghi lễ phục hiện rước tượng Bà từ bệ đá sa thạch được đặt ngay trên đỉnh núi Sam hàng năm vẫn được người dân tiến hành rước về miếu bà sẽ chính thức được tiến hành diễn ra từ ngày 22/4, đêm 23 rạng sáng 24/4 cũng chính là khoảng thời gian mà người dân nơi đây cũng sẽ cử hành Lễ Tắm Bà các bạn nhé. Lễ tắm này cũng sẽ được diễn ra một cách vô cùng kín đáo, tham gia nghi lễ này cũng chỉ có 9 người phụ nữ đồng trinh mới chính là những người được phép thực hiện. Sau khi đã hoàn thành xong lễ tắm, chúng ta sẽ thấy hình ảnh bộ y phục cũ của Bà sẽ được những người làm lễ tiến hành cắt nhỏ ra rồi phân phát cho người tham dự lễ hội này vào lúc đó, không thể không nói đây được xem như bùa hộ mệnh giúp mang lại sức khỏe, bình an cho mỗi người mà ai cũng mong muốn bản thân mình có thể nhận được.

Cùng ngày chính vào lúc 15 giờ ngày 24/4 cũng sẽ là khoảng thời gian nơi đây tiến hành diễn ra Lễ Thỉnh sắc thần ông Thoại Ngọc Hầu và 2 vị phu nhân theo đúng tập tục đã có từ lâu đời. Được biết thì nghi thức này hàng năm cũng sẽ do các bô lão trong làng và Ban quản trị lăng miếu thực hiện để bày tỏ tấm lòng thành tâm và tôn kính của bà con nơi đây dâng lên vị thần linh này.

Vào khoảng thời gian trong đêm 25 rạng sáng 26/4 cũng sẽ là lúc người dân nơi đây tiến hành diễn ra Lễ Túc yết và Lễ Xây chầu khi mang trong mình những nghi thức cúng tế để người dân nơi đây có thể cầu cho mưa thuận gió hòa, cầu cho chính mình có được một mùa màng bội thu, đất đai phì nhiêu, người dân thì ai ai cũng khỏe mạnh, yên vui cũng chính là những giá trị tinh thần vô cùng to lớn mà người dân tại nơi đây có được sau lễ hội này. Vật cúng đã được chuẩn bị từ trước gồm có: Đó chính là một con heo trắng chưa nấu chín, cần chuẩn bị thêm một đĩa đựng “mao huyết”, một mâm xôi, một mâm trái cây, ngoài ra trong những vật phẩm này còn cần có một mâm trầu cau, một đĩa gạo muối để có thể tiến hành làm lễ. Lễ hội vía Bà Chúa Xứ núi Sam hàng năm sẽ được tổ chức vô cùng đều đặn và sau đó cũng sẽ kết thúc vào ngày 27/4 sau khi cử hành Lễ Chánh tế và Lễ Hồi sắc đã được diễn ra thành công các bạn nhé!

Phần hội của Lễ hội Bà Chúa Xứ ra sao?

Ngay sau khi đã chính thức được được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch ra công văn công nhận đây chính là một trong những Lễ hội cấp Quốc gia vào năm 2001 thì chúng ta cũng có thể nhận thấy được rằng hoạt động tín ngưỡng này hiện nay ngày càng được đầu tư và tổ chức sôi nổi hơn để mang đến và lan tỏa những giá trị tốt đẹp hơn. Có lẽ cũng chính vì như vậy nên ngoài phần lễ truyền thống, phần hội tại lễ hội nổi tiếng này hàng năm cũng được tổ chức đan xen với các chương trình vô cùng đặc sắc và độc đáo, đặc biệt là chúng còn mang trong mình đậm nét văn hóa của 4 dân tộc anh em sinh sống trên địa bàn của tỉnh An Giang chính là các dân tộc như Kinh, Chăm, Hoa, Khmer mà Vietsense travel cũng có thể kể đến được như tuần lễ văn hóa, thể thao, trò chơi dân gian, hay là còn có sự xuất hiện của các chương trình diễn văn nghệ dân tộc,…. Ngoài ra bạn cũng có thể thấy được rằng các trò chơi dân gian thường được tổ chức gồm có những cái tên vô cùng quen thuộc như là: Kéo co, thả diều nghệ thuật, hay là các trò chơi vận động liên hoàn, cờ tướng, đẩy gậy, chọi gà, cờ người…cũng thu hút được rất nhiều người tham gia. Ngoài ra trong lễ hội này còn có sự xuất hiện của hoạt động văn hoá nghệ thuật được biểu diễn vô cùng công phu như múa lân sư rồng, múa mâm thao, múa bóng rỗi, múa đĩa chén…cũng đã tạo nên những giá trị vô cùng đặc biệt cho lễ hội nổi danh xứ miệt này. 

Chính vì ngày nay đang sở hữu cho mình những hoạt động thú vị vào mùa Lễ hội được diễn ra vô cùng đều đặn ngay tại Miếu Bà Chúa Xứ Núi Sam, vì thế mà chúng ta cũng có thể dễ dàng thấy được trăng hàng năm nơi đây cũng đã thu hút hơn triệu người và những du khách ở tứ phương, trong đó có thể thấy được nhiều nhất là vùng đồng bằng sông Cửu Long, và Đông Nam Bộ cũng đã cùng nhau đổ về để tham dự lễ, dâng hương…cũng cho thấy được sức hút tuyệt vời của lễ hội này rồi đấy. 

 Kinh nghiệm đi Lễ hội bà Chúa Xứ Núi Sam

Nếu du khách hiện tại đang có cho mình những ý định và kế hoạch để có thể tham gia Lễ hội Bà Chúa Xứ Núi Sam thì các bạn cũng cần lưu ý một số vấn đề sau để có cho mình một chuyến đi tuyệt vời nhất:

- Lễ hội này hàng năm được diễn ra đều đặn cùng với sự tham gia của rất nhiều người nên trong quá trình chúng ta tham gia cũng không thể tránh khỏi tình trạng xô đẩy, chen chúc cũng chính vì vậy nên các bạn cũng hãy bảo quản tài sản thật cẩn thận để tránh bị móc túi và gặp những chuyện không may có thể xảy ra.

- Để cho bản thân có được an toàn thì chúng ta cũng không nên mua nhang đèn, hoặc heo quay của những người dân đang tiến hành bán dạo bên ngoài vô cùng đắt đỏ và chặt chém mà trước khi chuyển đi bắt đầu thì du khách cũng hãy chuẩn bị sẵn hoặc vào những cửa hàng uy tín để mua để có được cho mình sự chuẩn bị tốt nhất cho hành trình ý nghĩa này của bản thân các bạn nhé!

- Quan trọng nhất đó chính là các bạn tuyệt đối không được nhận lộc từ bất cứ du khách hay người nào khác nhét vào tay mình để tránh hiện tượng chặn đòi tiền oan mà chúng ta không mong muốn có thể xảy ra.

Mỗi khi có cơ hội được đặt chân đến và được hòa mình với Lễ hội bà Chúa Xứ Núi Sam thì du khách dù có là ai không những được chính bản thân mình được tiến hành tham gia vào những hoạt động thú vị được tổ chức trong khuôn khổ của lễ hội này mà chúng ta cũng hoàn toàn còn có thể cầu xin tài lộc, may mắn cho gia đình, người thân của mình khi được tham gia vào lễ hội này. Không thể không nói rằng đây cũng chính là lễ hội mà du khách tuyệt đối không nên bỏ qua nếu có cho mình cơ hội được ghé thăm vùng đất An Giang màu mỡ và giàu truyền thống này. Cũng hy vọng rằng với những chia sẻ và kinh nghiệm mà Vietsense travel đã mang đến trong bài viết trên đây có thể sẽ giúp cho các bạn có được cho bản thân mình những trải nghiệm tuyệt vời khi được tham gia lễ hội mang trong mình nhiều giá trị truyền thống vô cùng tốt đẹp này nhé!