Đồn Mộc Lỵ là vùng đất lịch sử thiêng liêng mà ai đi rồi thì chắc chắn sẽ nhớ mãi không quên. Còn những ai chưa đến thì nhất định phải đến một lần để có thể hiểu rõ được lịch sử anh dũng một thời đã đi qua, trân trọng những gì ông cha ta đã vất vả hy sinh để có được đất nước như ngày hôm nay. Vậy nên hôm nay hãy cùng VietSense Travel tìm hiểu về di tích lịch sử đáng kính này bạn nhé.

Đường đến Đồn Mộc Lỵ

Đồn Mộc Lỵ tọa lạc ở quốc lộ 43 thuộc thị trấn Mộc Châu, Sơn la, trên con đường đi tới Thác Dải Yếm và cửa khẩu Pa Háng (Lóng Sập) sang Lào. Đi từ quốc lộ 6 rồi rẽ vào khoảng gần 1km, đồn nằm ở phía bên tay trái. Gây chú ý đặc biệt cho du khách khi lần đầu tới là tấm bia lịch sử Đồn Mộc Lỵ ghi lại những chiến công oanh liệt của bộ đội ta nằm ở giữa khoảng sân rộng, sừng sững, uy nghiêm, đầy trang trọng.

Hướng dẫn thăm quan Đồn Mộc Lỵ

Hướng mắt lên phía trên, du khách có thể thấy một đài tưởng niệm ghi danh 53 liệt sỹ đã anh dũng hi sinh để dành lấy ngã ba huyết mạch này. Đi tiếp lên cao, trên những con đường bậc thang dẫn qua những lô cốt bê tông dù rêu đã mọc phủ xanh nhưng vẫn giữ được trạng thái nguyên vẹn. Theo ghi chép lịch sử, năm 1951 thực dân Pháp đã cho xây dựng Đồn Mộc Lỵ. Phía bên ngoài đồn được thực dân pháp bao bọc tận 4 hàng rào thép gai chằng chịt. Địch còn xây dựng thêm 2 khu tháp canh ở ngoài đường chính để đảm bảo quan sát toàn bộ đồn. Toàn bộ hệ thống bao gồm 6 lô cốt được xây cất vòng quanh chân núi: lô cốt trung tâm chỉ huy nằm ở trên đỉnh núi; phía Đông hướng ra đường từ Hà Nội lên Sơn La có hai lô cốt; phía Tây có một lô cốt; Phía Bắc có hai lô cốt hướng ra ngã ba.

Hiện nay lô cốt hướng Tây là lô cốt còn tồn tại ở trạng thái nguyên vẹn nhất, vì nó được thiết kế bên trong, lợi dụng vào địa hình sở hữu vách đá tự nhiên, phía bên ngoài toàn bộ được xây dựng bằng đá. Trong đó, lô cốt phía Bắc, phía Đông được xây dựng độc lập và được thiết kế dạng hình tròn với diện tích 25m2. Hai lô cốt này đều được xây dựng bằng đá hộc và được đổ bằng bê tông cốt thép ở phía trên nên kết cấu rất chắc chắn. Tường của tất cả các lô cốt đều được thiết kế giống nhau với độ dày 0,50m và có lỗ châu mai. Tất cả các lô cốt này đều được thiết kế giao thông hào ăn thẳng với lô cốt chỉ huy phía trên đỉnh núi để thuận tiện di chuyển.

Ý nghĩa lịch sử Đồn Mộc Lỵ

Để có thể dành được chiến thắng Đồn Mộc Lỵ, bộ đội ta đã bỏ ra không ít những thời gian, công sức trinh sát, lập nên những phương án tối ưu, hiệu quả nhất để áp dụng. Đến chập tối ngày 19 tháng 11 năm 1952, bộ đội ta mới chính thức tổ chức tấn công. Địch lợi dụng công sự, lô cốt và các ụ súng điên cuồng chống trả lại quân ta, ta và địch vô cùng căng thẳng, giành giật nhau từng mét hào, từng công sự, lô cốt, ụ súng.

Trận đánh diễn ra vô cùng ác liệt trong nhiều giờ đồng hồ, từ chập tối ngày 19 cho tới gần sáng ngày 20, không phụ công sức cũng như ý chí dành thắng lợi, bộ đội ta đã hoàn toàn làm chủ đồn Mộc Lỵ, tiêu diệt và bắt sống tới 350 tên địch, trong đó đặc biệt có tên quan ba Vzanh đờ xăng độc ác; tịch thu được hơn 500 khẩu súng các loại, cùng toàn bộ vũ khí, đạn dược, quân trang quân dụng khác của địch; giải phóng hơn 1.000 dân bị chúng bắt giữ. Cũng trong trận chiến oanh liệt diễn ra đêm hôm đó, 53 cán bộ, chiến sĩ của Trung đoàn 174 đã anh dũng hy sinh…

Đồn Mộc Lỵ là di tích lịch sử mang giá trị và ý nghĩa vô cùng quan trọng trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp của dân tộc ta nói chung và của nhân dân Sơn La nói riêng đặc biệt là trong công cuộc giải phóng Tây Bắc tiến tới giải phóng Điện Biên Phủ. Ngày 24 tháng 1 năm 1998, Đồn Mộc Lỵ đã được vinh danh, xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia. Ngày nay, Đồn Mộc Lỵ không chỉ đơn thuần là địa điểm để du khách ghé tới tham quan, mà đây còn là nơi để ôn lại những trang lịch sử hào hùng của ông cha ta từ đó giáo dục nhận thức cho thế hệ trẻ về truyền thống nồng nàn yêu nước để rồi cùng nhau gìn giữ, bảo vệ và xây dựng đất nước ngày càng tươi đẹp, phát triển hơn.

Vậy là VietSense Travel đã giới thiệu tới bạn về Đồn Mộc Lỵ - một trong những di tích lịch sử quan trọng trong thời kỳ kháng chiến bảo vệ Tổ quốc. Nếu có cơ hội tới Mộc Châu Sơn La, du khách nhất định không nên bỏ qua mà hãy ghé thăm nơi đây để cảm nhận được tinh thần dân tộc mãi mãi bất khuất.